تبیین جریان اصل سمحه و سهله در حدود شرعی

یکی از مهم‌ترین مبانی اسلام که نیاز به تبیین در مجازات‌های اسلامی دارد، «خصوصیت شریعت سمحه و سهله» است که از حدیث نبوی: «انی بعثت علی الشریعه الحنیفیه السمحه السهله» اتخاذ شده است. استناد فقها و متکلمین به این اصل نشان از اعتبار بالای آن دارد. اصل شریعت سمحه و سهله از یک طرف به عنوان یکی از عوامل متمایزکننده‌ی اسلام از سایر ادیان در وضع احکام اولیه شناخته می‌شود و از طرف دیگر به‌صورت قاعده‌ی نفی حرج در احکام ثانویه کاربرد دارد. تاثیر این اصل بر نظام جزایی اسلام به‌خصوص مجازات‌های حدی به نحوی است که سبب تلطیف‌تر شدن این مجازات‌ها نسبت به قبل از اسلام شده و در طول زمان با اعمال قاعده‌ی نفی حرج و ایجاد یک اصل اخلاقی سهل اندیش مانع از خارج شدن کیفرهای حدی از اهدافشان می‌گردد و زمینه را برای ارتقای عدالت کیفری فراهم می‌کند.

explaining the development of the principles of easy and tolerant within legal punishments

one of the most important principles of islam, which needs to be explained in islamic penalties, is the exclusivity of the shari’a of easy and tolerant, which is taken from the prophetic hadith: i was sent upon the easy and tolerant true shari’a. the reference of jurists and theologians to this principle shows its high validity. so, this principle has been recognized as one of the factors of islam distinguished from other religions in the devising primary rulings and also as a rule of negation of hardship in secondary rulings. the effect of this principle on the islamic penal system, especially penal punishments, is to soften these punishments as compared to preislamic era, and by applying a rule of negation of hardship and creating a facilitating moral principle, it prevents certain punishments from going beyond their goals and provides the context for the upgrade of criminal justice.