ارزیابی توزیع فضایی مدارس ابتدایی شهر اسلام‌شهر با استفاده از GIS

تحلیل مقر و موقعیت فضاهای آموزشی و چگونگی مکان یابی آن‌ها از نظر بهداشتی، ایمنی و امنیت، دسترسی، ساختارهای فضایی و کالبدی، عوامل اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی می‌تواند ما را در بررسی علل ضعف و قوت تحصیلی دانش‌آموزان و ارتقا کیفیت آموزشی جامعه یاری دهد. توجه به شعاع دسترسی دانش‌آموزان به مدارس، چگونگی همجواری مکان‌های آموزشی در ارتباط با سایر کاربری‌ها، تعداد دانش‌آموزان در کلاس و مدارس در مقایسه با آستانه‌های استاندارد و ... از جمله مواردی هستند که امروزه به‌خصوص در تحلیل‌های جغرافیایی با استفاده سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی((gis مورد توجه برنامه‌ریزان شهری می‌باشد هدف اصلی پژوهش تعیین بهترین مکان برای مدارس ابتدایی شهر اسلام‌شهر با استفاده از gis می باشد.روش کار در این پژوهش به گونه ایی است که پس از مطالعه مفاهیم نظری موضوع شرایط موجود مدارس ابتدایی از نظر محل قرارگیری مورد بررسی قرار گرفت و با ارزیابی مدل‌های مختلف مکان‌یابی مدل هم‌پوشانی شاخص ها و عملیات انطباقی انتخاب گردید. برای این منظور ابتدا مدل مفهومی، ضوابط موثر در مکان یابی مدارس ابتدایی شهر مشخص شد و پس از آنکه معیارهای مکان‌گزینی مدارس ابتدایی شهر اسلام‌شهر (شعاع پوششی، جمعیت و تراکم آن، نزدیکی به‌شبکه معابر(دسترسی‌ها)، و کاربری اراضی(همسایگی‌های سازگار و همسایگی‌های ناسازگار) مشخص و اطلاعات مرتبط با هریک از آنها آماده گردید. در میان مدل‌های ارزیابی تصمیم‌گیری چند معیاره از مدل فرایند ahp ، جهت محاسبه وزن (ضریب اهمیت) معیارها و زیر معیارها استفاده گردید. سپس لایه هر یک از معیارها با فرمت rastery از جمله لایه فاصله هر یک از کاربری‌ها، شعاع پوششی مدارس ابتدایی موجود نزدیکی به شبکه معابر و لایه تراکم جمعیت تهیه گردید. هر یک از آن‌ها با توجه به زیر معیارهایش با استفاده از وزن مورد نظر طبقه بندی گردید یعنی هر 5 ضابطه سطح اول، بر اساس وزن های مربوط به خود با روش index overlay تلفیق گشته و نقشه نهایی مدارس ابتدایی شهر اسلام‌شهر با توجه به وزن آن‌ها و به ترتیب اولویت مشخص گردید.