ارزیابی مولفه های کالبدی بناهای مسکونی شهر تبریز با رویکرد کیفیت بصری

در سال‏های اخیر، موضوع تحلیل کیفیت بصری جداره‏های بناهای مسکونی و قابلیت ترجمۀ آن به زبان محیط و معماری در آثار تاریخی، موردتوجه پژوهشگران این حوزه از دانش قرارگرفته است و متخصصان این حوزه تلاش نموده‏اند تا با کاربست این مفاهیم در معماری امروز، به تعالی بناهای امروزی منبعث از شناخت بناهای تاریخی بپردازند. بدین منظور، هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تدوین مدل تحلیلی کیفیت بصری جداره‏های بناهای مسکونی در خانه‏های تاریخی قاجاری شهر تبریز به‌منظور سنجش تاثیرگذاری عوامل کیفیت بین عناصر جداره‏های مسکونی در جذابیت بصری، کالبدی و ذهنی است. در این راستا، پژوهش حاضر بر مبنای هدف، از نوع کاربردی و ازلحاظ نحوۀ گردآوری داده‏ها از نوع توصیفی همبستگی هست که در آن از تعداد 50 کارشناس در فرآیند پژوهش استفاده گردید. بر این اساس، برای نیل به اهداف مطالعه، از دو نرم‏افزار spss26 (ارائه اطلاعات توصیفی) و smart pls3 (ارائه مدل معادلات ساختاری و سنجش تاثیر متغیرها بر هم) استفاده گردید. نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش، نشان از تاثیرگذاری مثبت، قوی و معنی‏دار متغیر کیفیت عناصر باکیفیت بصری (با ضریب مسیر 0.667)، تاثیر نسبتاً قوی و معنی‏دار عناصر کیفیتی بر عوامل کالبدی (با ضریب مسیر 0.567) و نهایتاً تاثیرگذاری متوسط و معنی‏دار عوامل کیفیتی بر مولفه‏های ذهنی (با ضریب مسیر 0.447) در جداره‏های مسکونی خانه‏های قاجاری است. رویکرد انتخاب‌شده در پژوهش حاضر، ازجمله رویکردهای نوینی محسوب می‏شود که نتایج آن می‌تواند در نحوه بیان و معرفی ارتباطات کالبدی و پیوستگی فضای بیرونی، به خوانش مجدد در بناهای مسکونی امروزی بپردازد.