چگونگی پیوند معارف وحیانی، عقلانی و تجربی در نظریه ‎پردازی بر اساس روش تحقیق تکاملی

فرهنگستان علوم اسلامی قم به ‎دنبال ارائه الگویی برای علم دینی است که از هر سه منشا معرفتی وحی (نقل)، عقل و تجربه به محوریت وحی استفاده کند. طبق این دیدگاه، هر نظریه علمی، مدلی ساده شده از واقعیتی پیچیده بوده و دارای سه سطح توسعه، کلان و خرد است.«سطح توسعه» نظریه علمی، وضعیت مطلوب و آرمانی پدیده را بیان می‎کند. در نظریه علم دینی، این وضعیت مطلوب، از آموزه‎های اسلام به‎مثابه یک کل −نه تک‎تک معارف وحیانی− اخذ می‎شود. «سطح کلان» نظریه علمی، با تولید وصف تکاملی شروع می‎شود. برای به‎دست‎آوردن اوصاف تکاملی نیازمند اطلاعات سطح توسعه (به‎عنوان مفاهیم دینی حاکم بر تحقیق) و اطلاعات تجربی (براساس مطالعات کتابخانه‎ای و تاریخی) هستیم؛ زیرا بستر گمانه‎زنی پژوهشگر را برای تولید اوصاف فراهم می‎کند. با اعتبارسنجی تجربی، دینی و نظری گمانه‎ها (و تایید یا اصلاح آنها)، مدل وصفی پدیده به‎دست می‎آید. این اوصاف نظام‎مند وظیفه توصیف پدیده به‎عنوان یک کل متغیر را برعهده دارند. سرانجام، در سطح خُرد با توجه به سطوح توسعه و کلان نظریه علمی و با کمک اطلاعات میدانی، درضمن تحفظ بر خطوط قرمز شارع، معادله تصرف و تغییر موضوع به‎گونه‎ای ارائه می‎شود که بر نظریات رقیب تمدنی تفوق یابد.

how to link revealed, rational and experimental knowledge in theorizing based on the evolutionary research

qom academy of islamic sciences seeks to provide a model for religious science that uses allthree epistemic sources of revelation( quotation ,)reason and experience centered on revelation .according to this view ,every scientific theory is a simplified model of a complex reality and hasthree levels of development ,macro and micro.the level of development of the scientific theory expresses the desired and ideal state of thephenomenon .in the theory of religious science ,this desirable situation is obtained from theteachings of islam as a whole - not from individual revelations .the macro level of scientifictheory begins with the generation of an evolutionary description .in order to obtain evolutionaryattributes ,we need information on the level of development( as religious concepts governing theresearch )and experimental information( based on library and historical studies ,)because itprovides the basis for the researcher's speculation to produce attributes .with experimental,religious and theoretical validation of hypotheses( and their confirmation or modification ,)thedescriptive model of the phenomenon is obtained .these systematic attributes are responsible fordescribing the phenomenon as a variable whole.