تحلیل الگوی مدیریت فرهنگی موسسات مسجدمحور (مطالعه موردی کانون فرهنگی تبیان)

مساجد همواره نقش تاثیرگذاری در شکل‌دهی به فرهنگ مسلمانان ایفا نموده‌اند. پس از انقلاب اسلامی در جهت گسترش کارکردهای مساجد، نهادهای مختلفی در حوزۀ پیرامونی آنها شکل گرفتند که نیاز به ارزیابی و ارتقاء دارند. پژوهش حاضر با هدف کشف نظام‌واره‌ای مطلوب از الگوی مدیریت فرهنگی موسسات مسجدمحور، موسسه فرهنگی تبیان را به‌عنوان نمونه‌ای موفق از کنشگری فرهنگی در سطح کشور، موردمطالعه میدانی قرار داده است. به‌مقتضای «مطالعه موردی» برای جمع‌آوری اطلاعات از فنون مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. برای انسجام و انتظام سوالات مصاحبه و همچنین ساختارمندی یافته‌ها براساس چارچوب مفهومی posdcorb، هفت مولفه برنامه‎ریزی، سازمان‌دهی، کارگزینی، هدایت، هماهنگی، ارتباطات و بودجه‌بندی بررسی شده است. درنهایت، برای تحلیل یافته‌ها از روش «تحلیل مضمون» استفاده شده است. نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش، از قبیل؛ هدایتگری مبتنی بر «تواضع و پرواپیشگی»، «مشورت‌محوری»، «برنامه‌ریزی پروژه‌محور»، «ارتباطات افقی»، «بودجه‌بندی اقتضائی»، «مسئولیت‌سپاری» و کارگزینی مبتنی بر «روابط عاطفی ناصحانه» نشان می‌دهد که می‌توان از این الگوی مدیریتی برای فعال‌سازی کانون‌های فرهنگی مسجدمحور استفاده کرد.

Analysis of the cultural management model of mosque-based institutions (Case study of Tebyan Cultural Center)

Mosques have always played an influential role in shaping Muslims’ culture. After the Islamic Revolution, in order to expand the functions of mosques, various institutions were formed in their surrounding area that need to be evaluated and improved. The present study aims at discovering the optimal system of cultural management model of mosque-based institutions, and Tebyan Cultural Institute as a successful example of cultural activism in the country was under the field study. Interview and observation techniques were used to collect information as required by the &case study&. For the coherence and orderliness of the interview questions as well as the structuring of the findings based on the posdcorb conceptual framework, seven components of planning, organization, recruitment, guidance, coordination, communication and budgeting have been examined. Finally, the &content analysis& method was used to analyze the findings. The results obtained such as Guidance based on &humility and piety&, & consultation-centrism&, &project-oriented planning&, &horizontal communications&, &contingency budgeting&, &giving responsibility& and recruitment based on &wise emotional relationships& show that this model can be used for activation of the mosque-based cultural centers.