بررسی همبستگی صفات مورفولوژیکی لاین ‌های جدید برنج در غرب مازندران

به منظور بررسی رابطۀ بین خصوصیات مورفولوژیکی و انتخاب معیار مناسب برای بهبود عملکرد این پژوهش روی 9 لاین اصلاح شدۀ جدید و یک رقم برنج (شاهد) اصلاح شده کشت غالب منطقه (رقم شیرودی) در سال زراعی 1389 در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر تنکابن در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که در بین ژنوتیپ های برنج مورد مطالعه برای تمامی صفات اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. عملکرد رقم شیرودی و لاین های شماره 1 و 2 نسبت به بقیه بیشترین عملکرد دانه را تولید نمودند. عملکرد دانه با صفات تعداد پنجۀبارور در بوته و وزن صددانه همبستگی مثبت و معنی دار به ترتیب 66/0 و 71/0 بود. همچنین عملکرد دانه با صفات ارتفاع بوته در 45 روز بعد از نشا، تعداد پنجۀ کل، تعداد پنجۀ بارور و غیربارور در بوته، طول برگ پرچم و عرض برگ پرچم، سطح برگ پرچم، طول دانه، عرض دانه، و تعداد دانه در خوشه همبستگی مثبت غیرمعنی دار داشت و با صفات ارتفاع بوته در مرحلۀ رسیدگی، نسبت طول به عرض برگ پرچم، نسبت طول به عرض دانه، طول خوشه و فاصلۀ آخرین میان گره همبستگی منفی غیرمعنی دار داشت. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که صفت های وزن صددانه و تعداد پنجۀبارور در بوته بیشترین تاثیر را در افزایش عملکرد دانه داشتند. نتیجه تجزیۀ علّیّت معلوم کرد که وزن صددانه می تواند جایگزین عملکرد دانه در گزینش برای افزایش عملکرد دانه شود.