بررسی روابط بین صفات زراعی و عملکرد دانه در اینبردلاین‌های نوترکیب حاصل از تلاقی ارقام روشن در فلات گندم نان تحت تنش خشکی

به منظور بررسی روابط بین عملکرد دانه و برخی از صفات زراعی در شرایط تنش خشکی، 305 اینبرد لاین گندم حاصل از تلاقی رقم روشن با رقم فلات و بیست و پنج رقم متشکل از ارقام حساس و مقاوم در قالب طرح آگمنت با چهار شاهد روشن، فلات، مهدوی و شاه پسند در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 93-1392 مورد مطالعه قرار گرفت. آبیاری تا مرحله گل دهی طبق عرف انجام شد و بعد از این که تقریباً 50% ژنوتیپ ها وارد گل دهی شد آبیاری قطع گردید و عملکرد دانه به همراه برخی صفات زراعی مورد ارزیابی قرار گرفت. عملکرد دانه در واحد سطح با تمام اجزای عملکرد همبستگی معنی دار در سطح یک درصد نشان داد. در رگرسیون گام به گام چهار صفت تعداد دانه در بوته، وزن بوته، وزن هزاردانه و طول غلاف برگ پرچم وارد مدل شدند که در مجموع 52/80 درصد تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. اولین صفتی که در مدل وارد شد تعداد دانه در بوته بود که این صفت به تنهایی 72 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کرد. طبق نتایج تجزیه علیت تعداد دانه در بوته بیشترین اثر مستقیم (75/0) را با عملکرد دانه داشت. بیشترین اثر غیرمستقیم را تعداد سنبله از طریق تعداد دانه در بوته برروی عملکرد دانه (66/0) داشت. بر اساس نتایج رگرسیونی چند متغیره و همچنین تجزیه علیت مشاهده گردید که صفت تعداد دانه در بوته بیشترین نقش را در توجیه تغییرات عملکرد دانه داشته است و به عبارتی صفت موثری در انتخاب برای افزایش عملکرد تحت شرایط تنش خشکی می باشد.

Assessment of Relationship between Agronomic Traits and Grain Yield in Recombinant Inbred Lines Derived from Roshan × Falat wheat Varieties under Drought Stress

In order to study the relationship between grain yield and some of agronomic traits under drought stress condition, an experiment with 305 bread wheat inbred lines derived from a cross between Roshan times; Falat and 25 drought tolerant and susceptible varieties along with 4 check varieties (Roshan, Falat, Mahdavi and Shahpasand) was conducted in augmented complete block design, at Research Field of Shahid Bahonar university of Kerman during 20132014 growing season. Normal irrigation was applied until flowering stage. Irrigationcut off was done at 50% of flowering stage. Different traits such as grain yield and some agronomic traits were measured. Grain yield showed significant correlation with all the yield components including number of spike per plant, number of grain per spike, number of grain per plant and 1000 seed weight. Based on stepwise multiple linear regression, four traits including number of grain per plant, plant weight, 1000 seed weight, and flag leaf pod length were entered to the model, and totally explained 80.52% of grain yield variation. Number of grain per plant was the first trait which entered to the model and explained 72% of grain yield variation. Based on path coefficient analysis number of grain per plant had the most direct effect on grain yield (0.75) while it showed the highest indirect effect through number of spike on grain yield (0.66). Based on the multiple linear regression and path analysis, it is concluded that number of grain per plant had the most important effect on grain yield variation. Therefore, it is effective trait for improving grain yield under drought stress conditions.