اثر تنش خشکی بر پارامترهای فیزیولوژیکی و تجمع اسید‏های آمینه در کلزا

این تحقیق، به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر پارامترهای فیزیولوژیکی و تجمع اسید های آمینه در دو رقم کلزا (slm046 و cooper به ترتیب متحمل و حساس به خشکی) و در دو مرحله از فاز رویشی (مرحله ساقه رفتن و گل دهی) انجام شد. سطوح آبیاری شامل 80 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (شاهد) و قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن و گل دهی بود. نتایج نشان داد که در شرایط تنش آبی، عملکرد دانه، هدایت روزنه ای، کلروفیل a و b، محتوای کاروتنوئید و پروتئین محلول، در برگ هر دو رقم، به طور معنی داری کاهش یافته است. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز) در شرایط تنش در مرحله ساقه رفتن افزایش یافته، اما فعالیت آنزیم های پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در شرایط تنش در مرحله گل دهی کاهش یافته است. اسید های آمینه تریپتوفان، سرین، گلوتامین و آلفاآمینو بوتریک اسید، فراوانی بالایی از محتوای کلی اسید های آمینه را در مرحله ساقه رفتن داشتند، هم چنین اسید های آمینه گلوتامین، ایزولوسین، سرین و هیستیدین در مرحله گل دهی بالاترین مقدار از مجموع اسید های آمینه را به خود اختصاص دادند. افزایش محتوای بیشتر اسید های آمینه در پاسخ به تنش خشکی در مرحله گل دهی مشاهده شد. تجمع معنی دار اسید های آمینه آسپاراتیک اسید، آسپاراژین، گلوتامین، لیزین، سیستئین، تریپتوفان و فنیل آلانین تحت شرایط تنش در مرحله ساقه رفتن و تجمع اسید های آمینه گلوتامین، گلایسین، تیروزین، متیونین، فنیل آلانین و ایزولوسین تحت تنش در مرحله گل دهی در ژنوتیپ متحمل slm046 می باشد، در حالی که هیچ تجمع معنی داری از اسید های آمینه در ژنوتیپ حساس cooper تحت تنش مشاهده نشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تجمع اسید های آمینه آزاد ارتباط نزدیکی با تحمل به خشکی ژنوتیپ های متحمل دارند.