تجزیه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و بررسی الگوی واکنش ژنوتیپی در لاین‌های مختلف گندم نان تحت شرایط تنش شوری

هدف از تحقیق حاضر تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ و محیط روی عملکرد دانه 97لاین گندم نان (triticum aistivum l.) و سه رقم شاهد تحت شرایط تنش شوری و نرمال با استفاده از تجزیه مدل اثرات اصلی افزایشی و ضرب پذیر (ammai) می باشد. آزمایش در چهار ایستگاه تحقیقاتی یزد، ماهان کرمان (شرایط نرمال)، اردکان و اختیار آباد کرمان (ایستگاه های شوری) اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه امی نشان دادا ثرمحیط واثرمتقابلژنوتیپ times;محیط و دو مولفه اول اثر متقابل در سطح احتمال یک درصد معنی دار می باشند. بای پلات امی قادر به تفکیک ژنوتیپ های سازگار خصوصی و عمومی، همچنین محیط هایی با قدرت تفکیک بالا بود. بر اساس نتایج امی و پارامتر های پایداری مورد بررسی و تجزیه الگوی واکنش ژنوتیپی نتیجه گیری شد که لاین های شماره 44، 50، 55، 83و95 نسبت به شاهدهای مورد بررسی با مقادیر پایین اثر متقابل ژنوتیپ در محیط و عملکرد بالاتر از میانگین به عنوان ژنوتیپ های پایدار معرفی می شوند. لاین های شماره 26، 53، 67 و 79 بیشترین سازگاری را به محیط یزد در شرایط نرمال داشته و لاین های شماره 14، 21، 32، 36، 45، 58 و 74 نیز دارای سازگاری خصوصی به محیط کرمان در شرایط شور بودند.

Estimation of Genotype by Environment Interaction and Pattern Analysis of Genotype in Varied Bread wheat Lines Under Salinity Stress Condition

The objectives of present study was analyzing genotype by environment (GE) interaction on the grain yields of 97promising bread wheat lines (Triticum aistivum L. (along with three control varieties under salt stress and normal conditions using additive main effects and multiplicative interaction (AMMI) model .The trials were conducted at four research locations including Yazd and Mahan of Kerman (normal conditions) and Ardakan and Ekhtiarabad of Kerman (salt stress conditions). Based on results of AMMI analysis, main effect due to E and GE interaction as well as two first interaction principal components were found to be significant (P <0.99). AMMI biplots were able to distinguish specific and widelyadapted genotypes, as well as environments with high resolution. Lines 44, 50, 55, 83, 95 in compare with under studied check varieties with the lowest contribution to GE interaction and highest mean yield were introduced as the most stable genotypes, lines 26, 53, 67 and 79 were highly adapted to normal conditions of Mahan and the lines including 14, 21, 32, 36, 45, 58 and 74 were highly adapted to salt stress conditions of Kerman.