بررسی تنوع ژنتیکی اکوتیپ‌های بومی شمال غرب گیاه دارویی پونه با استفاده از نشانگرهای مولکولی issr

    پونه به‌عنوان یکی از گیاهان دارویی مهم ایران به خانواده نعناعیان متعلق است. با توجه به خواص دارویی متعدد و بسیار مفید پونه، این گیاه موردتوجه بسیاری از مطالعات قرار می‌گیرد. در این بررسی 11 اکوتیپ مختلف پونه از گونه mentha longifolia متعلق به 11 منطقه مختلف ایران شامل آذربایجان غربی، یزد، گیلان، چهارمحال بختیاری، خوزستان، لرستان، کرمان، هرمزگان، خراسان، قزوین و اردبیل جمع‌آوری و موردمطالعه قرار گرفت. به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی بین اکوتیپ‌های پونه در دانشگاه محقق اردبیلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی در 11 اکوتیپ (تیمار) و 3 تکرار اجرا شد. dna استخراج و با استفاده از 23 آغازگر گوناگون issr موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاصل بیانگر وجود پلی-مورفیسم (چندشکلی) کافی در بین این اکوتیپ‌ها است. درمجموع 60 نوار واضح و قابل امتیازدهی تولید گردید، که 60 نوار آن چند شکل هستند. دو نشانگر p9 وp8  بر اساس شاخص های تنوع ژنتیکی شانون، تنوع ژنی نی و محتوی اطلاعات چندشکلی به ترتیب بالاترین و کمترین مقدار تنوع بین ارقام را نشان دادند همچنین این دو نشانگر به ترتیب بالاترین و کمترین میزان تعداد آلل موثر را دارا بودند.در ضمن‌ بر اساس شاخص شانون و نی دو جمعیت کرمان و یزد به ترتیب دارای بالاترین و کمترین مقدار این دو صفت بودند. همین‌طور بر اساس فاصله ژنتیکی نی فاصله ژنتیکی بین اکوتیپ‌ها از 0/285 بین اکوتیپ‌های کرمان و قزوین تا 0/672 بین اکوتیپ‌های هرمزگان و کرمان تا 0/652 بین اکوتیپ‌های یزد و قزوین متغیر هست. گروه‌بندی که بر اساس ماتریس تشابه نشانگرهای issr صورت می‌پذیرد، اکوتیپ‌ها را به 3 گروه تقسیم‌بندی می‌کند. در pca دو مولفه اول بیش از 56 درصد واریانس را توجیه کرد. وجود تنوع ژنتیکی بین اکوتیپ‌های پونه امکان انجام مقاصد گزینش را فراهم خواهد کرد.

investigation of genetic diversity of native ecotypes of northwestern medicinal plant mentha longifolia using issr molecular markers

one of the most important medicinal plants of iran, poneh belongs to the mint family. due to the numerous and very useful medicinal properties of oregano, this plant has attracted many studies. in this study 11 different ecotypes of mentha longifolia belonging to 11 different regions of iran including west azarbaijan, yazd, gilan, chaharmahal bakhtiari, khuzestan, lorestan, kerman, hormozgan, khorasan, qazvin and ardabil were studied. in order to investigation genetics variety between pennyroyal ecotypes in mohaghegh ardebili university, an experiment was implemented in framework of complete random block in 11 ecotypes (treatments) and 3 repeats. dna was extracted and evaluated using 23 different issr primers to evaluate the genetic diversity among ecotypes. the results indicated sufficient polymorphism among these ecotypes. a total of 60 clear and scalable bands were produced, 60 of which are polymorphic. in p9 and p8 markers based on shannon’s genetics variety, ni‘s gene variety and multiple-shaped content had the most highest and lowest values between cases respectively. also two mentioned markers had most highest and lowest values for effective alleles number. according to shannon’s and ni’s markers, kerman and yazd population had most highest and lowest values for mentioned two features. also, based on ni’s genetic distance; genetics distance between ecotypes is variable from 0.285 in kerman and qazvin to 0.672 in hormozghan and kerman and 0.625 in yazd and qazvin.  grouping is done based on issr markers similarity matrix and ecotypes were classified in 3 cases. in pca, 2 primitive components describe more than 56% of variance. existence of genetics variety between pennyroyal ecotypes for goals selection possibility.