کشت سوسپانسون سلولی، تولید جنین سوماتیکی و بذر مصنوعی در ارقام مختلف سیب زمینی

مقدمه و هدف: به منظور غلبه بر مشکلات آلودگی و همچنین روش معمول ازدیاد سیب زمینی از طریق غده، ریزازدیادی از طریق کشت بافت مورد توجه قرارگرفته است. هدف از این تحقیق، ‌بررسی ‌‌کالوس زایی، جنین زایی‌سوماتیکی‌ و تولید بذرمصنوعی در ارقام مختلف سیب زمینی ‌می باشد. مواد و روش ها: بدین منظور،‌ ریزازدیادی ‌با ‌استفاده ‌از‌ ریز نمونه های ‌برگ‌ از 6 رقم مختلف سیب زمینی در‌ محیط ‌کشت موراشیگ و اسکوگ (ms) ‌حاوی ‌غلظت های ‌مختلف ‌تنظیم کننده های‌ رشد‌ 2,4 -d و تیدیازورون صورت گرفت. سپس کالوس ها به محیط کشت جنین زایی جهت القای جنین سوماتیکی با 4 ترکیب تیماری مختلف از تنظیم کننده های رشد زئاتین، 6 بنزیل آمینو پورین و اسید جیرلیک در کشت سوسپانسیون و محیط کشت جامد منتقل شدند. یافته ها: از بین 12 ترکیب ‌تیماری اعمال شده، بالاترین میزان کالوس زایی در ‌ترکیب ‌تیماری‌ حاوی‌ 10 میلی گرم در لیتر  2,4-dو10 میلی گرم در لیتر تیدیازورون مشاهده شد. ‌نتایج ‌نشان‌داد در محیط کشت سوسپانسیون، تیمار 0/1 میلی گرم بر لیتر زئاتین و 0/1 میلی گرم بر لیتر اسید جیبرلیک و تیمار 2/5 میلی گرم بر لیتر 6 بنزیل آمینو پورین و 5 میلی گرم بر لیتر اسید جیبرلیک بالاترین میزان جنین زایی را داشتند اما در محیط کشت جامد تیمار 5 میلی گرم بر لیتر زئاتین و 2/5 میلی گرم بر لیتر 6 بنزیل آمینو پورین و تیمار 0/1 میلی گرم بر لیتر زئاتین و 0/1 میلی گرم بر لیتر اسید جیبرلیک جنین زایی‌ بهتری ‌داشته ‌است. جنین های تولیدشده در محیط کشت سوسپانسیون با استفاده از آلژینات کلسیم پوشش دار شدند و هچنین برخی از آنها به محیط کشت جامد جهت باززایی منتقل شدند.نتیجه گیری: در مجموع نتایج بدست آمده نشان داد که امکان تولید جنین سوماتیکی در حجم انبوه در سیب زمینی وجود دارد و می توان از این جنین ها در تولید بذر مصنوعی سیب زمینی استفاده کرد.

cell suspension culture, somatic embryo genetic and synthetic seed production in different cultivars of potato

introduction and objective: in order to overcome the contamination problems, as well as the usual method of increasing potato through micro tuber, micropropagation has been considered through tissue culture. the aim of this study was to evaluate the callus induction and embryogenesis in potato cultivars using leaf explants. material and methods: for this purpose, micropropagation was performed using leaves from six different potato varieties in different mediums. seedling of different cultivars in different concentrations of growth regulators, 2,4d and tdz showed that the highest amount of callus in 5 mgl1 of tdz growth regulator in the culture medium was observed in batba, fontane and  sante. in 12 treatment combinations, the combination of 10 mgl1 2,4d and 10 mgl1 tdz was performed in leaf explants after three weeks of callus. then, calluses were tested in a culture medium for embryogenic induction with four different treatments in suspension and solid culture. results: in the experiment of embryogenesis study of leaf explants of different cultivars, results showed that explants was placed in a suspension culture of 0.1 mgl1 zeatin and 0.1 mgl1 ga3 and 2.5 mgl1 bap and 5 mg/l ga3, and a solid culture medium containing 5 mgl1 zeatin and 2.5 mgl1 bap and 0.1 mgl1 zeatin and 0.1 mgl1 ga3 had a much better embryogenesis. among the 12 ‌ treatments applied, the highest callus formation rate was observed in ‌treatment ‌containing 10 mgl12,4d and 10 mgl1 tidiazurone. ‌results showed in suspension culture medium, 0.1 mgl1 zeatin and 0.1 mgl1 gibberellic acid treatment and 2.5 mgl1 6benzylaminopurine and 5 mgl1 gibberellic acid had the highest embryogenesis, but in solid medium, treatment was 5 mgl1 zeatin and 2.5 mgl1 6 benzylaminopurine and treatment 0.1 mgl1 zeatin and 0.1 mgl1 gibberellic acid have better embryogenesis. embryos produced in suspension culture medium were coated with calcium alginate and some of them were transferred to solid culture medium for regeneration.conclusion: the obtained results showed that it is possible to produce somatic embryos in large quantities in potatoes and these embryos can be used in the production of artificial potato seeds.