تعیین شاخص‌های انتخاب مناسب برای اصلاح عملکرد در نیشکر (saccharum officinarum)

مقدمه و هدف: یکی از موثرترین روش‌ها در گزینش ژنوتیپ‌های مطلوب، برای اصلاح صفت پیچیده‌ای مانند عملکرد استفاده از شاخص‌های انتخاب می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، به‌منظور ارزیابی کارآیی شاخص‌های مختلف انتخاب، 25 ژنوتیپ نیشکر در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1396 مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های انتخاب اسمیتهیزل 1 و 2 و پسکبیکر براساس شش صفت شامل ارتفاع ساقه، قطر ساقه، طول میان‌گره، درصد خلوص شکر، درصد ساکارز و عملکرد نی محاسبه و مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج پاسخ مستقیم و همبسته صفات نشان داد که ژنوتیپ‌های با قطر ساقه، ارتفاع ساقه و درصد خلوص شکر بیشتر از عملکرد بالاتری برخوردار بودند. کارایی انتخاب برای بهبود عملکرد از طریق انتخاب برای صفات قطر ساقه و ارتفاع ساقه بیشترین مقدار بود، بنابراین صفات قطر ساقه و ارتفاع ساقه می‌تواند به‌عنوان یک معیار انتخاب مناسب جهت بهبود عملکرد نی درگیاه نیشکر مدنظر قرار گیرد. با توجه به مقادیر بالای همبستگی شاخص‌های اسمیتهیزل 1 و 2 محاسبه شده با عملکرد نی و همچنین بالا بودن تخمین‌های کارایی انتخاب غیر مستقیم از طریق این شاخص‌ها نسبت به انتخاب مستقیم برای عملکرد نی، استفاده از این شاخص‌ها می‌تواند جهت بهبود عملکرد در تیشکر موثر باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که راندمان شاخص‌های اسمیتهیزل 1 و 2 برای بهبود همزمان صفات قطر ساقه، ارتفاع ساقه و درصد خلوص شکر از شاخص پسک بیکر بیشتر بود.نتیجه‌گیری: در مجموع، پیشنهاد می‌شود شاخص‌های اسمیتهیزل 1 و 2 برای بهبود همزمان صفات در گیاه نیشکر استفاده گردد.

Evaluation of Selection Indices for Improving Gane yield in Sugarcane (Saccharum officinarum L.)

Extended AbstractIntroduction and Objective: The selection indices are one of the most effective methods for improving complex traits such as yield.Materials and Methods: In the current study, 25 genotypes of Sugarcane (Saccharum officinarum L.) were evaluated to assess the efficiency of different selection indices. The experiment was conducted in a randomized complete block design whit three replications in the Research Farm of Research farm of Khuzestan sugarcane research and training institute, Ahvaz, Iran in 2017.Results: The SmithHazel and PesekBaker indices were evaluated based on six traits including Stem height, stem diameter, internode length, sugar purity percentage, sucrose percentage and straw yield Sugarcane. The results of response to selection and relative selection efficiency indicated that the genotypes with higher stem diameter, Stem height and sugar purity percentage had the highest yield potential. The efficiency of selection for yield improvement through selection for stem diameter and stem height traits was highest, so stem diameter and stem height traits could be considered as a suitable selection criterion for improved straw yield in sugarcane. Due to the high correlation coefficients of SmithHazel indices 1 and 2 calculated with straw yield and estimation of high indirect selection efficiency through these indices compared to direct selection for straw yield, using these indices can improve yield.Conclusion: Our results indicated that the SmithHazel index had the most selection efficiency and could be used in Sugarcane breeding programs.