تجزیه پایداری واریته های گندم نان ( (triticum aestivum l.با استفاده از مدل ammi

مقدمه و هدف: اثر متقابل ژنوتیپ × محیط یک مشکل بزرگ در مطالعه ی صفات کمی است. وجود اثر متقابل ژنوتیپ × محیط موجب می شود که عملکرد ژنوتیپ ها در دامنه ی وسیعی از شرایط محیطی مورد ارزیابی قرار گیرد. پایداری عملکرد برای حصول عملکرد بالا و به طور یکنواخت در دامنه ی وسیعی از محیط ها، دارای اهمیت زیادی است. هدف از انجام این تحقیق تعیین ژنوتیپ های دارای سازگاری عمومی و خصوصی با استفاده از مدل ammi می باشد.مواد و روش‌ها: به منظور بررسی و انتخاب واریته های پر محصول و پایدار، 8 واریته گندم نان با استفاده از مدل ammi مورد مطالعه گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی سال های زراعی (13971394) در ساری، گرگان، آق قلا و گنبد به اجرا درآمد. هر یک از لاین‌ها در کرت‌هایی با پنج خط سه متری با فاصله خطوط 25 سانتی‌متر کاشته شد. در پایان فصل محصول سنبله‌ها از هر کرت به‌صورت دستی برداشت و خرمن کوبی شد و وزن دانه‌های بدست آمده توسط ترازوی دیجیتال اندازه‌گیری و در متر‌مربع گزارش شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از تجزیه واریانس آثار اصلی جمع پذیر و اثر متقابل ضرب پذیر (مدل ammi) اختلاف معنی داری را در سطح احتمال یک درصد برای محیط، واریته و اثر متقابل واریته × محیط نشان داد که بیانگر عملکرد متفاوت ژنوتیپ ها در محیط های مختلف است بنابراین می توان پایداری را بررسی نمود.. مولفه ی اول در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. دو مولفه ی اول جمعاً 97/04 درصد و مولفه های باقیمانده در مدل 2/9 درصد از مجموع مربعات اثر متقابل واریته × محیط را توجیه کردند. بر اساس مدل ammi1 واریته های معراج، کلاته و مروارید و بر اساس مدل ammi2 واریته‌های تیرگان، مروارید و کلاته به عنوان لاین‌هایی با عملکرد و پایداری بالا معرفی شدند. بر اساس نتایج حاصل از شاخص ارزش پایداری امی asv)) واریته‌های کلاته، مروارید و معراج و بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ (gsi) واریته‌ های کلاته، مروارید و تیرگان به عنوان لاین‌هایی پایدار معرفی شدند.نتیجه‌گیری: بر اساس هر دو مدل ammi1، ammi2 و شاخص ارزش پایداری امی (asv) و شاخص انتخاب ژنوتیپ (gsi) واریته های مروارید و کلاته به‌عنوان واریته های پایدار و واریته‌های کوهدشت، قابوس و آفتاب به عنوان واریته‌های ناپایدار معرفی شدند.

Stability Analysis of Bread Wheat (Triticum aestivum L.( Varieties by AMMI model

Extended AbstractIntroduction and Objective: The genotype × environment (GE) interaction is a major problem in the study of quantitative traits. Genotype × environment interaction makes the performance of genotypes in a wide range of environmental conditions to be assessed. Performance stability is critical to achieving high performance and uniformity over a wide range of environments. The aim of this study was to determine genotypes with public and private compatibility using the AMMI model.Materials and Methods: In order to evaluate and select stable varieties of bread wheat with high grain yield, 8 varieties were studied using AMMI model. The experiment was conducted in a randomized complete block design with four replications at 20152018 in Sari, Gorgan, Aq Qala and Gonbad cities. Each variety was planted in plots with five threemeter lines with a line spacing of 25 cm. At the end of the season, the spikes were harvested and threshed manually from each plot and the weight of the grains was measured by a digital scale and reported in square meters.Results: The results of analysis of variance of main collectible effects and multiplicative interaction effect (AMMI model) showed a significant difference in the level of 1% probability for environment, variety and interaction of environment variety, indicating different performance of genotypes in different environments. So stability can be examined. The first component was significant at the level of one percent probability the first two components together accounted for 97.04% and the remaining components in the model 2.9% of the total squares explained the interaction effect of the environment variety. According to AMMI1 model, Ascension varieties of Kalateh and Pearl and according to AMMI2 model, Tirganeh varieties of pearl and Kalateh were introduced as high performance and stability lines. Based on the results of Amy Stability Value Index (ASV), Pearl and Ascension varieties were introduced and based on Genotype Selection Index (GSI), Pearl and Tirgan varieties were introduced as stable lines.Conclusion: Based on the both AMMI1 and AMMI2 model, stability value (ASV) and Genotype Selection Index (GSI) Morvarid and kalate varieties had highest stability and grain yield and kohdasht, Ghabos and Aftab varieties had the least stability and grain yield.