بررسی تنوع لاین‌های خالص جو (Hordeum Vulgare L.) با استفاده از شاخص Siig

تنوع ژنتیکی پایه ای برای بقای گیاهان در طبیعت و بهبود محصولات است. تنوع در منابع ژنتیکی گیاهی این فرصت را برای اصلاح گر فراهم می کند که ارقام جدید و اصلاح شده با ویژگی های مطلوب را شناسایی کند. به منظور بررسی تنوع لاین های جو با استفاده از شاخص siig، تعداد 108 لاین خالص در قالب طرح بدون تکرار آگمنت همراه با چهار شاهد در سه بلوک، در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب طی سال زراعی 97-1396 ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس، تفاوت معنی داری بین لاین های مورد مطالعه از نظر همه صفات (به جزء تعداد روز تا گل دهی) را نشان داد که این مطلب بیانگر وجود تنوع بین لاین ها بود. نتایج تجزیه reml نشان داد که در بین صفات مورد بررسی کمترین میزان وراثت پذیری مربوط به وزن هزار دانه (0/001) و بیشترین مقدار وراثت پذیری به ترتیب مربوط به صفات تعداد روز تا رسیدن و تعداد روز تا گل دهی (0/79 و 0/77) بود. نتایج شاخص siig نشان داد که لاین شماره 18 با بیشترین مقدار siig (0/767) برترین لاین و لاین شماره 75 با کمترین مقدار siig (0/149) ضعیف ترین لاین در این تحقیق بود. به منظور بررسی کارایی شاخصsiig در انتخاب بهترین لاین ها از نظر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته، لاین های مورد بررسی براساس شاخص siig در 6 دسته گروه بندی شدند. نتایج نشان داد که با کاهش مقدار شاخصsiig ، مقدار عملکرد، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته نیز کاهش یافت ولی تغییر معنی داری در مقدار صفات تعداد روز تا گل دهی و تعداد روز تا رسیدگی مشاهده نشد. هم چنین نتایج گروه بندی لاین ها براساس شاخص siig نشان داد که متوسط عملکرد دانه گروه های 1، 2 و 3 از متوسط عملکرد سه شاهد نیمروز، اکسین و wb944 بیشتر بود. در ضمن در این تحقیق یک انطباق نسبی بین شاخص siig و تجزیه خوشه ای وجود داشت. نتایج نشان داد که شاخص siig به خوبی توانسته لاین ها را براساس سه صفت عملکرد دانه، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته دسته بندی نماید.

Evaluation of Variation at Barley Inbred Lines (Hordeum vulgare L.) using SIIG Index

Genetic diversity is the base for survival of plants in nature and for crop improvement. Diversity in plant genetic resources provides opportunity for plant breeders to identify new and improved cultivars with desirable characteristics. In order to study the variation of barley inberd lines using the selection index of ideal genotype (SIIG), 108 pure lines in the nonrepeating Augment design with four controls in three blocks were evaluated in the farm of Darab Agricultural and Natural Resources Research Station in cropping year of 201718. The results of ANOVA showed a significant difference among studied lines for all traits (except for the days to flowering) which indicated the existence of variation among the lines. The results of REML analysis showed that, the lowest heritability of traits was related to 1000kernel weight (0.001) and the highest heritability was related to days to maturity and days to flowering (0.79 and 0.77), respectively. The results of the SIIG index indicated that line 18 with the highest SIIG (0.767) was the best and line 75 with the lowest SIIG (0.149) was the weakest line in this study. In order to evaluate the efficiency of SIIG index in selecting the best lines for grain yield, 1000 kernal weight and plant height, the lines were grouped according to SIIG index in 6 categories. The results showed that as the amount of SIIG index decreased, grain yield, 1000 kernal weight and plant height were also decreased, but there was no significant change in the days to flowering and days to maturity. Also, the results of grouping of lines based on SIIG showed that the average grain yield of groups 1, 2 and 3 was higher than the average yield of the three controls: Nimroz, Auxin and WB944. Also, there was relative conformity between the SIIG index and cluster analysis in this study. This research showed that the SIIG index was able to categorize the genotypes according to the three traits of grain yield, 1000 kernal weight and plant height, simultaneously.