>
Fa   |   Ar   |   En
   تجزیه پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌ های نخود (Cicer Arietinum L.) با استفاده از روش Ammi  
   
نویسنده پزشکپور پیام ,کریمی زاده رحمت اله ,میرزایی امیر ,برزعلی محمد
منبع پژوهشنامه اصلاح گياهان زراعي - 1400 - دوره : 13 - شماره : 38 - صفحه:60 -70
چکیده    به‌منظور بررسی اثر ژنوتیپ، محیط (مکان × سال) و اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط (مکان ×سال)، عملکرد دانه 18 ژنوتیپ نخود در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در چهار مکان (خرم‌آباد، گچساران، ایلام و گنبد) طی دو سال زراعی (95-1393) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب، معنی‌دار بودن اثر مکان، سال، اثر متقابل مکان × سال، ژنوتیپ، ژنوتیپ × سال، ژنوتیپ × مکان، ژنوتیپ × سال × مکان برای عملکرد دانه را نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس ammi، مکان و سال منبع اصلی تغییرات بودند، که 86/1 درصد از مجموع مربعات کل را به خود اختصاص داد. نتایج تجزیه واریانس ammi نیز نشان داد که اثر دو مولفه اثر متقابل بر عملکرد دانه معنی‌دار بود. دو مولفه اصلی اول مدل ammi 79/3 درصد از کل واریانس عملکرد را توجیه کردند. نتایج مقادیر پایداریammi (asv) نشان داد که برای عملکرد دانه، ژنوتیپ‌های شماره g16، g4، g6 و g1 کمترین مقدار و درنتیجه بالاترین پایداری عمومی به تمام محیط های آزمایش و ژنوتیپ شماره g10 با مقدار 12/89 بیشترین پایداری خصوصی را به مکان چهارم (e4) داشتند. در بین ژنوتیپ‌هایی که دارای کمترین asv بودند، فقط ژنوتیپ g6 (flip0124c) دارای میانگین عملکرد دانه بالاتر از میانگین کل ژنوتیپ‌ها بود. بر اساس مقادیر دو مولفه اصلی اول، ارزش پایداریammi(asv) و شاخص پایداری ژنوتیپ gsi، ژنوتیپ های g12، g13 و g6 به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ به ترتیب با عملکرد متوسط (1438/9، 1266/3 و 1434/2 کیلوگرم در هکتار) شناخته شد و نزدیک‌ترین ژنوتیپ به ژنوتیپ ایده‌آل بودند.
کلیدواژه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، شاخص پایداری ژنوتیپ (Gsi)، نخود
آدرس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان, بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم گچساران, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام, بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان, بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی, ایران
 
   Analysis of Yield Stability of Chickpea (Cicer arietinum L.) Genotypes using AMMI Method  
   
Authors Mirzaei Amir ,Barzali Mohhamad ,Pezeshkpour Payam ,Karimizadeh Rahmatolah
Abstract    To study genotype, environment and genotype × environment interaction effects for seed yield on chickpea, eighteen chickpea genotypes were evaluated in four locations (Khoramabad, Ilam, Gachsaran, and Gonbad) for two cropping seasons (20142016). The experiment were conducted using a randomized complete block design with three replications. Combined analysis of variance for seed yield showed that the main effects of location, year,location ×year , genotype, genotype × year, genotype × location, genotype × year × location interaction effect, were highly significant. Location and year main effect were the main source of variation that accounted for 86.1% of the total yield variation. Analysis of variance of additive main effects and multiplicative interaction (AMMI) showed that the first two IPCAs were significant and explained 79.3% of the total yield variation. The results of AMMI (ASV) stability values indicated that for seed yield, genotypes 16, 4, 6 and 1 had the lowest value and therefore the highest general stable for all test environments and genotype G10 with a value of 12.89 of the highest were highly adapted to environment (E4). Based on the values of the first two principal components, AMMI stability value (ASV) and genotype stability index (GSI), genotypes G12,G13 and G6 were identified as the most stable medium yielding genotype respectively (1438.9,1266.3 and 1434.2 kg / ha) and the closest genotype to ideal genotype.
Keywords Chickpea ,Genotype stability index (GSI)
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved