>
Fa   |   Ar   |   En
   گروه بندی ژنوتیپ های پیشرفته گندم بهاره تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی  
   
نویسنده داعی الحق داود ,رشیدی ورهرام ,اهری زاد سعید ,فرح وش فرهاد ,میرشکاری بهرام
منبع پژوهشنامه اصلاح گياهان زراعي - 1399 - دوره : 12 - شماره : 34 - صفحه:115 -129
چکیده    به منظور گروه بندی ژنوتیپ های پیشرفته گندم بهاره، 28 ژنوتیپ گندم به صورت دو آزمایش جداگانه تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی (با قطع آبیاری در مرحله ظهور 50% سنبله های هر واحد آزمایشی) و طی دو سال زراعی 96-95 و 97-96 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب داده های حاصل از ارزیابی صفات نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر کلیه صفات در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری وجود داشت. برهمکنش ژنوتیپ × شرایط آبیاری از نظر صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع بوته و شاخص برداشت در سطح احتمال 5% و برای صفات وزن هزاردانه و بیوماس در سطح احتمال 1% معنی دار بود و نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه در شرایط مختلف آبیاری واکنش های متفاوتی از نظر این صفات داشتند. برای صفات تعداد سنبله، طول سنبله و طول پدانکل این برهمکنش غیرمعنی دار بود. در تجزیه خوشه ای ژنوتیپ های مورد مطالعه بر اساس کلیه صفات مورد ارزیابی در هر دو شرایط آبیاری، در دو گروه قرار گرفتند که نتایج حاصل از تابع تشخیص نیز این گروه بندی ها را تائید کرد. در شرایط بدون تنش خشکی گروه اول شامل ژنوتیپ های دریا، شیرودی، erwyt-94-4، روشن، erwyt94-7، urbwyt94-2 و urbwyt94-4 بود که از نظر تمامی صفات به غیر از شاخص برداشت میانگین بالاتری از میانگین کل داشتند. در شرایط تنش خشکی گروه دوم که شامل ژنوتیپ های دریا، شیرودی، آفتاب، urbwyt94-3، erwyt94-4، urbwyt94-6، روشن، erwyt94-7، urbwyt94-7، urbwyt94-8، urbwyt94-9، urbwyt94-10، urbwyt94-2 و urbwyt94-4 بود، از نظر تمامی صفات میانگین بالاتری از میانگین کل داشتند. بهترین ژنوتیپ ها از نظر هر دو تجزیه خوشه ای تحت هر دو شرایط تنش خشکی و بدون تنش خشکی ژنوتیپ های دریا، شیرودی، روشن، urbwyt94-2، urbwyt94-4،erwyt94-4 و erwyt94-7 بودند.
کلیدواژه گندم، تنش، تجزیه خوشه ای
آدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز, دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران
 
   Classification of advanced spring wheat genotypes under non-stress and drought stress conditions  
   
Authors Mirshekari Bahram ,Daei alhag Davood ,Farahvash Farhad ,Aharizad Saeed ,Rashidi Varahram
Abstract    AbstractIn order to study grouping of advanced spring wheat genotypes under nonstress and drought stress conditions (stop irrigation in the stage of the emergence of 50% inflorescence of each experimental unit), 28 genotypes were evaluated in 20162017 and 20172018 cropping yearin two separate experiments with a randomized complete block design with three replications in the research field of Islamic Azad University of Tabriz. Combined analysis of variance revealed a statistically significant difference between studied genotypes for all traits (P<0.01). Genotype × condition interaction was significant for seed yield, number of seeds in spike, plant height, harvest index in 5% probability level and 1000 seed weight and biomass in 1% probability level. The results of the present study showed that studied genotypes had different reactions in different environmental conditions for these traits. However, Genotype × condition interaction was not significant for number of spike, length of spike and length of peduncle. Cluster analysis classified genotypes based on all studied traits into two groups under nonstress and drought stress conditions. Results of the discrimination function analysis confirmed this grouping. Under nonstress condition the first group includes Darya, Shiroodi, ERWYT944, Roshan, ERWYT947, URBWYT942, URBWYT944 genotypes, which mean of all traits except harvest index were higher than the total mean. Overall, results indicate that the first group was the superior group. Under drought stress condition the second group includes Darya, Shiroodi, Aftab, URBWYT943, ERWYT944, URBWYT946, Roshan, ERWYT947, URBWYT947, URBWYT948, URBWYT949, URBWYT9410, URBWYT942; URBWYT944, which mean of all traits were higher than the total mean. The best genotypes for both cluster analysis under both nonstress and drought stress conditions, were genotypes of Darya, Shiroudi, Roshan, URBWYT942, URBWYT944, ERWYT944 and ERWYT947.
Keywords Key Words: wheat ,stress ,Cluster analysis
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved