بررسی اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر ریزازدیادی و باززایی آویشن دنایی (thymus daenensis clake)

آویشن دنایی با نام علمی thymus daenensis clake یکی از گیاهان دارویی مهمی می باشد که به تیره نعناییان (lamiaceae) تعلق دارد. برگ و سرشاخه های گلدار این گیاه دارای تعدادی ترکیبات مهم مثل تیمول، کارواکرول، بتاپتین و پاراسیمین می باشد. تحقیق حاضر به منظور تعیین مناسب ترین غلظت تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی (اکسین ها و سایتوکینین ها) برای تولید گیاهچه های درون شیشه ای با استفاده از ریزنمونه‌ی جوانه ی انتهایی و هیپوکوتیل انجام گرفت. بذور گیاه آویشن دنایی بعد از ضد عفونی جهت جوانه زنی در محیط کشت ms کشت شدند. ریزنمونه ها در محیط کشت حاوی تنظیم کننده های رشد گیاهی bap و kin جهت بررسی ریزازدیادی کشت گردیدند. ریزنمونه ی هیپوکوتیل نیز در محیط کشت حاوی تنظیم کننده های رشد گیاهی bap و naa به صورت ترکیب هورمونی جهت القای کالوس و باززایی ساقه کشت شد. در آزمایشات بررسی ریزازدیادی، مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین تعداد ساقه، تعداد برگ، تعداد جوانه و وزن تر در تیمار kin با غلظت 2.5 میلی گرم در لیتر حاصل شد و در آزمایشات بررسی باززایی آویشن دنایی، بیشترین درصد باززایی و بیشترین تعداد نوساقه در محیط کشت ms حاوی 1.5 میلی گرم در لیتر bap به همراه 0.6 میلی گرم در لیتر naa در ریزنمونه ی هیپوکتیل مشاهده گردید. به‌طور کلی kin بیشترین کارایی را در ریزازدیادی و ترکیب bap و naa بیشترین تاثیر را در باززایی آویشن داشتند.

The Effect of Plant Growth Regulators on Micropropagation and Regeneration of Thymus Daenensis Celak

Daenensis thyme (Thymus daenensis Celak) is one of the important medicinal plant that belongs to the family Labiatae. The leaves and flowering branches of this plant has a number of important compounds such as Thymol, Carvacrol, Btaptyn and Parasymyn. The present study was performed in order to determine the optimum of plant growth regulators (auxin and cytokinin) for production of in vitro plantlet using apical bud and hypocotyl explants. The seeds after sterilization were germinated on MS medium. The explants were cultured on the medium containing various concentrations of BAP and Kin for study of in vitro micropropagation. Hypocotyl explants were cultured on the medium containing various combinations of BAP and NAA for callus induction and shoot regeneration. In study of micropropagation, the mean comparison showed the highest number of shoot, leaf and bud obtained in MS medium containing 2.5 mg l1 Kin in the apical explants. In study of regeneration, the mean comparison showed the highest percentage of shoot regeneration and mean of shoot number were obtained on MS medium supplemented with 1.5 mg l1 BAP + 0.6 mg l1 NAA in hypocotyl explants. Overall, Kin was most effective plant growth regulator on micropropagation and comination of BAP and NAA had most effect on regeneration of Daenensis thyme.