ارزیابی تحمل به شوری برخی از ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica Napus L.) در شرایط نرمال و تنش شوری

شوری یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان در سراسر دنیاست. شناسایی ارقام متحمل به شوری و بهبود تحمل گیاهان، یکی از راه های بهبود عملکرد است. به منظور ارزیابی تحمل به شوری برخی از ژنوتیپ های کلزا و تعیین روابط بین صفات زراعی و بیوشیمیایی کلزا و گروه بندی ژنوتیپ های کلزا در شرایط شوری، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل: 30 ژنوتیپ کلزا و شوری در دو سطح (صفر و 12 دسی زیمنس بر متر) بود. ارتفاع بوته، تعداد شاخه در هر بوته، تعداد کپسول در بوته، طول کپسول، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، وزن خشک اندام هوایی گیاه، میزان گوگرد برگ و دانه، نسبت سدیم/پتاسیم، محتوای کلروفیل a و b، محتوای کارتنوئید، درصد روغن، درصد پروتئین، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت و عملکرد دانه در هر بوته ارزیابی شدند. ژنوتیپ ها در هردو شرایط نرمال و تنش شوری از نظر کلیه صفات اختلاف معنی داری نشان دادند. اثر شوری و اثر متقابل ژنوتیپ و شوری نیز برای اکثر صفات مورد بررسی معنی دار بود. تجزیه خوشه ای به روش وارد، 30 ژنوتیپ را در هردو شرایط نرمال و تنش شوری در سه گروه مجزا دسته بندی نمود. نتایج مقایسه میانگین گروه ها نشان داد که در شرایط شوری ژنوتیپ های (28،26،27،5، 2 و 24)، کمترین و ژنوتیپ های (3،22،3،6،7،16،20،21و 30) بیشترین میزان صفات، عملکرد، شاخص برداشت، طول کپسول، تعداد دانه در کپسول و وزن هزار دانه را نشان دادند. در نتیجه ژنوتیپ های گروه اول به عنوان حساس و ژنوتیپ های گروه دوم به عنوان متحمل معرفی می شوند. نتایج حاصل از تجزیه به عامل ها و رسم بای پلات ها نیز همخوانی نسبتاً زیادی با گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای داشت. از ژنوتیپ های متحمل برای پروژه های اصلاحی آتیمی توان استفاده کرد.

Evaluation of Salt Tolerance in Some Canola (Brassica napus L.( Genotypes under Normal and Salt Stress Conditions

Salinity is one of the most important factors limiting the growth and production of plants around the world. Identification of tolerant cultivars and improving plant tolerance is the most effective method for increasing yield. In order to evaluate the relationship between agronomic and biochemical traits of canola and grouping of canola genotypes in salinity conditions, an experiment was conducted at Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University. The experiment was a factorial based on randomized complete block design with three replications. Factors included of 30 canola genotypes and two levels of salinity (0 and 12 ds /m1). The evaluated traits include: height, the number of branches per plant, number of capsules per plant, capsule length, number of seeds per capsule, 1000grain weight, dry weight of plant, leaf and seed sulfur, sodium / potassium ratio, chlorophyll content a and b, carotenoid content, percentage of oil, percentage of protein, Biological yield, harvest index and grain yield per plant. Genotypes in both conditions without salt stress and salinity stress showed significant differences for all traits. The effect of salinity and interaction between genotype and salinity were also significant on the above traits. The 30 genotypes of canola were classified by cluster analysis of Ward method into three separate groups in both conditions, without salt stress and salinity stress. The results of mean comparison showed that in the salinity conditions genotypes (28, 26,27,5, 2 and 24) showed the least and The genotypes (3, 22, 3, 6, 7, 16, 20, 21 and 30) showed the highest traits,such as, yield, harvest index, capsule length, number of seeds per capsule and 1000seed weight. As a result, genotypes of the first group are introduced as sensitive and genotypes of the second group are introduced as tolerated. Factor analysis and biplots had a great similarity to the cluster analysis. According to the results, Salinity tolerant genotypes, can be used for future Plans of plant breeding.