شناسائی Qtlهای موثر در افزایش غلظت و محتوای عنصر روی در دانه جو با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره

با توجه به اطلاعات محدود در ارتباط با نواحی کروموزومی مرتبط با تجمع عنصر روی در بذر جو تحقیقی برای مکان یابی qtl های کنترل کننده غلظت و محتوای روی (zn) روی 121 ژنوتیپ جو مشتمل بر ارقام محلی، اصلاح شده و لاین های بومی جو دریافتی از بانک ژن تحت شرایط مزرعه ای انجام گردید. آزمایش در قالب طرح لاتیس مربع با 2 تکرار در سال های زراعی 951394 و 961395 در موسسه تحقیقات دیم کشور (ایستگاه مراغه) اجرا شد. جهت ارزیابی ساختار جمعیت و تجزیه ارتباط، از تعداد 149 مارکر ریزماهواره استفاده گردید. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ ها برای صفات غلظت و محتوی روی در بذر اختلاف آماری معنی دار وجود داشت. ضمناً دامنه تغییرات این صفات بسیار زیاد بود که نشانگر وجود تنوع ژنتیکی بسیار خوب بین ژنوتیپ ها می باشد. در ارتباط با صفت غلظت عنصر روی در بذر جو، 5 عدد qtl روی کروموزوم های h2، h3، h4 و h5 شناسایی شدند که در مجموع 81 درصد از واریانس فنوتیپی غلظت روی در بذر را تبیین کردند. در بین این نشانگرها، نشانگر ریزماهواره bmag0720 بیشترین میزان (25%) ضریب تبیین واریانس فنوتیپی صفت غلظت روی و همچنین 23 درصد از تغییرات فنوتیپی صفت محتوای روی در بذر را تبیین می کرد. پنج نشانگر ریزماهواره بر روی کروموزم های 2، 3 و 4 با صفت محتوای روی در بذر ارتباط معنی دار نشان دادند. بطور خلاصه می توان گفت که شناساییqtl های بزرگ اثر برای صفات غلظت و محتوای روی در بذر جو، سودمندی استفاده از نشانگرهای مولکولی در نقشه یابی ژنی برای این قبیل صفات را نشان می دهد که از این پتانسیل می توان برای انتخاب به کمک نشانگر (mas) در آینده ای نزدیک در برنامه های اصلاح برای بهبود ارزش تغذیه ای جو استفاده کرد.

QTL Mapping for Higher Seed Zn Concentration and Content in Baley using SSR Markers

There is a little information regarding the chromosomal regions conferring seed zinc accumulation in barley. With the aim of QTL mapping of Zn concentration and content, 121 barley genotypes (including local landraces, released cultivars, gene bank germplasm) were screened under field conditions. The trial was conducted in square latice in 20152017 cropping seasons at dryland agricultural research institute (DARI) in Maragheh. To construct genetic linkage map, 149 SSR markers were applied. Based on ANOVA, there was a great genotypic variation for seed Zn concentration and content among the genotypes, which approves the excessive diversity of genotypes. Five QTLs located on 2H, 3H, 4H and 5H were associated with seed Zn concentration, and could explain 81% of total phenotypic variation. Marker BMAG0720 had the highest (25%) phenotypic variation. This marker could also explain 23% of total variation for seed Zn content. Moreover, 5 genomic regions on 2H, 3H and and 4H were associated with seed Zn content. In conclusion, the identification of these major QTLs would provide an important starting point for marker assisted selection (MAS) that may contribute to the improvement of barley productivity and nutritional quality.