>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی تنوع و گروه‌بندی تعدادی از لاین‌های جو با استفاده از خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی  
   
نویسنده فرجام حاجی آقا لیلا ,نورآئین مجتبی ,حاتمی ملکی حمید ,واعظی بهروز ,حسین پور طهماسب
منبع پژوهشنامه اصلاح گياهان زراعي - 1398 - دوره : 11 - شماره : 29 - صفحه:169 -180
چکیده    جو (hordeum vulgare l.) به عنوان یکی از محصولات اصلی زراعی در اقتصاد کشور حائز اهمیت است. تنوع ژنتیکی و ارزیابی آن رکن اصلی به نژادی گیاهی بوده و آگاهی از تنوع ژنتیکی در انتخاب والدین در برنامه های اصلاحی موثر است. این مطالعه با هدف ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی و گروه بندی 18 ژنوتیپ جو، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار انجام گردید. نتایج حاصل از آماره های توصیفی بیانگر وجود دامنه تنوع وسیعی برای اکثر صفات بوده است. از بین صفات مورد مطالعه، صفت عملکرد دانه با انحراف استاندارد 614.06 بیشترین مقدار پراکندگی را دارا بود. همچنین صفات وزن هکتولیتر و عملکرد دانه به ترتیب با 0.58 و 8.88 بیشترین ضریب تغییرات را به خود اختصاص دادند. تجزیه واریانس چندمتغیره و تک متغیره نشان داد که از نظر اکثر صفات مورفوفیزیولوژیک تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه ای بین ژنوتیپ های مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد وجود دارد (p<1%). گروه بندی لاین های جو با استفاده از ویژگی های مورفولوژیک و فیزیولوژیک آنها را در 3 گروه مجزا قرار داد. در این مطالعه گروه بندی ژنوتیپ ها بر اساس صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی با همدیگر مطابقت نداشتند. نتایج نشان داد که در میان ژنوتیپ های مورد بررسی، لاین شماره 3 با طول پدانکل (cm7.18)، وزن هزاردانه (gr42.2)، عملکرد دانه (kg/h5172.5)، درصد ماده خشک (31.3 درصد)، وزن تر اولیه (gr0.463)، وزن تورژسانس (gr0.717) و محتوای نسبی آب برگ (58.82 درصد) بالا نسبت به ارقام شاهد و همچنین دارا بودن سایر ویژگی ها در حدواسط ژنوتیپ ها می تواند پس از گذراندن سایر مراحل از قبیل آزمایشات ناحیه ای عملکرد، به عنوان رقم در شرایط اقلیم نیمه گرمسیر دیم کشور مدنظر قرار گیرد.
کلیدواژه تجزیه خوشه ای، تجزیه واریانس چندمتغیره، جو، صفات مورفو - فیزیولوژیک
آدرس دانشگاه مراغه, دانشکده کشاورزی, گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی, ایران, دانشگاه مراغه, دانشکده کشاورزی, گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی, ایران, دانشگاه مراغه, دانشکده کشاورزی, گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهکیلویه و بویر احمد, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان, ایران
 
   Investigation of Diversity and Classification of Some Barley Lines using Physiological and Morphological Characteristics  
   
Authors Nouraein Mojtaba ,Hossienpour Tahmaseb ,vaezi behrouz ,hatami maleki hamid ,Leila Farjam Hajiagha leila
Abstract    Barley (Hordeum vulgare L.) as one of the main crops is important economically for Iran. Genetic diversity and it`s evaluation is foundation of plant breeding projects. Awareness about genetic variation is effective in selection of parental lines for future breeding programs. This study was aimed to evaluate both morphological and physiological characteristics followed by classification of 18 barley inbred lines based on RCBD design with four replications. Results of descriptive statistics revealed vast range of variation for most of studied traits. Among studied traits, seed yield with standard deviation of 614.06 possessed maximum divergent. Also, hectoliter weight and grain yield had the lowest and the highest coefficients of variation values of 0.58 and 8.88, respectively. Univariate and multivariate analysis of variance depicted remarkable genetic variation among studied genotypes based on morphological and physiological traits. Classification of studied barley genotypes using both types of inspected traits could classify them in 3 separate groups. In this research, there was not any coincidence between two types of classifications. This is resulted that line number 3 with high pedanclean length (7.18 cm), 1000 kernel weight (42.2 gr), yield (5172.5 kgh1), dry matter percentage (31.3 %), fresh weight (0.463 gr), turgusens weight (0.717 gr), relative water content (58.82 %) and also another moderate characteristics could considerable as promising one for arid and semiarid region after regional field trials.
Keywords Barley ,Cluster analysis ,Morpho-Physiologic traits ,Multivariate analysis of variance
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved