بررسی روابط همبستگی بین عملکرد دانه و برخی صفات موثر وابسته بر آن در لاین‌های امیدبخش برنج با استفاده از تجزیه علّیت

این پژوهش با هدف تعیین روابط بین عملکرد دانه و خصوصیات مهّم زراعی برای شش لاین اصلاحی و امیدبخش برنج و رقم شیرودی به عنوان شاهد در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر شهرستان تنکابن واقع در غرب استان مازندران در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تجزیۀ واریانس داده ها نشان داد که اختلاف بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها برای تمامی صفات مورد بررسی به جز عرض برگ پرچم وجود داشت، که بیان گر تنوع مناسب بین ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. نتایج مقایسۀ میانگین ها نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به لاین شماره پنج با 7831.7 کیلوگرم در هکتار و لاین شماره 204 با 6884.3 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج همبستگی مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه با صفات تعداد پنجه، وزن هزاردانه، تعداد دانۀ پر و تعداد کل دانه در خوشه مشاهده گردید. استفاده از تجزیه رگرسیون مدل گام به گام نشان داد که صفات وزن هزاردانه، تعداد دانۀپر و تعداد پنجه بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه داشتند. نتایج تجزیه علّیت معلوم کرد که وزن هزاردانه می تواند به عنوان یکی از صفات مهّم و موثر برای انتخاب لاین های پرمحصول برنج مورد استفاده و توجه قرار گیرد که در برنامه های به نژادی در نظر گرفته شود.