واکنش جوانه زنی و صفات گیاهچه ای ژنوتیپ های بومی عدس به تنش خشکی و شوری و تجزیه علیت وزن گیاهچه تحت شرایط آزمایشگاهی

به منظور ارزیابی اثر تنش های خشکی و شوری روی جوانه زنی ژنوتیپ های بومی عدس، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار با استفاده از 3 فاکتور (تنش خشکی، تنش شوری و ژنوتیپ های عدس) در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. سطوح فاکتورهای آزمایش شامل: دو سطح تنش خشکی ( شاهد با آب مقطر و تنش خشکی 8 بار، القایی توسط محلول پلی اتیلن گلیکول 6000)، سه سطح شوری (شاهد با آب مقطر، شوری 2 و 4 دسی زیمنس بر متر با استفاده از آب شور دریاچه ارومیه) و 15 ژنوتیپ عدس بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش سه جانبه ژنوتیپ × تنش شوری × تنش خشکی برای کلیه صفات معنی دار بود که نشان دهنده تاثیر متفاوت اعمال توام سطوح مختلف تنش شوری و خشکی روی ژنوتیپ ها می باشد. مقایسه میانگین صفات نشان داد که با افزایش سطوح خشکی و شوری از ارزش اکثر صفات جوانه زنی و گیاهچه ای در ژنوتیپ ها کاسته شد، اما میزان کاهش در بین ژنوتیپ ها متفاوت بود، به طوری که ژنوتیپ های کلیبر و شاوی ورزقان کمترین میزان کاهش صفات مربوط به گیاهچه را نشان دادند. نتایج تجزیه رگرسیونی و علیت برای وزن تر گیاهچه نشان داد که صفت طول ریشه چه با بیشترین اثرات مستقیم، نقش موثری در افزایش میزان وزن تر گیاهچه در شرایط تنش شوری و خشکی داشتند.

Germination Response and Seedling Traits of Lentil Landrace Genotypes to Drought and Salinity Stress and Path Analysis of Seedling Weight under Laboratory Conditions

In order to evaluate of lentil landrace genotypes response via germination and seedling traits to drought and salinity stress, one factorial experiment with three factors (drought, salinity and genotypes) on bias Completely Randomized Design was conducted with three replications at the laboratory of agricultural faculty of Islamic Azad University of Tabriz branch. The levels of factors were including two level of drought stress (control and 8 bar by PEG6000), three level of salinity (0, 2 and 4 ds/m by water of Oromyieh lake) and 15 landraces genotypes. Variance analysis result showed genotype times;drought times;salinity interaction was significant for all studied traits, which shows the different responses of genotypes to drought and salinity stress for all traits. Mean comparison of traits for interaction of genotype times; drought times; salinity showed that germination and seedling traits value in all genotypes was significantly reduced; however, this reduction was different in different genotypes. So Kaleybar and Shavi Varzeghan genotype expressed least reduction of these traits. The regression and path analysis for seedling weight showed length of root had the highest direct on seedling weight under drought and salinity stress.