اورژانس پیش‌بیمارستانی: تحلیل وضعیت موجود تجهیزات طبی آمبولانس‌های پایگاه‌های خدمات پزشکی اورژانس شهر رشت

اورژانس پیش‌بیمارستانی: تحلیل وضعیت موجود تجهیزات طبی آمبولانس‌های پایگاه‌های خدمات پزشکی اورژانس شهر رشتمجید پورشیخیان1، کتایون جهانگیری2، احسان کاظم‌نژاد3، سودابه وطن‌خواه41. دانشجوی دکترای تخصصی سلامت در بلایا و فوریت‌ها، مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.2. نویسنده مسیول: دانشیار گروه بهداشت خانواده، مرکز تحقیقات سنجش سلامت، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران.email: katayounjahangiri@yahoo.com3. استادیار آمار زیستی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، ایران.4. دانشیار دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.دریافت: 20/5/92 پذیرش: 10/11/92چکیدهمقدمه: اورژانس پیش‌بیمارستانی بخش مهمی از نظام ارایه خدمات بهداشتی درمانی را تشکیل می‌دهد. لازمه ارایه خدمات مناسب، وجود آمبولانس‌های مجهزی است که بتواند نقش مهمی در حفظ جان بیمارانی که نیاز به اقدامات فوری دارند، ایفا کند. با توجه به شیوع بالای حوادث رانندگی و سایر موارد اورژانس، مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود تجهیزات طبی آمبولانس‌های اورژانس پیش بیمارستانی رشت و مقایسه آن با استانداردهای کشوری انجام شد.روش: پژوهش حاضر از انواع مطالعات کاربردی است که به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نمونه‌های پژوهش همه 13 آمبولانس فعال پایگاه‌های خدمات پزشکی اورژانس رشت و زمان مطالعه 4 ماهه نخست 1392 می‌باشد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل چک‌لیست کارت معاینه طبی استاندارد آمبولانس تیپ b وزارت بهداشت و چک‌لیست 4374 خودروهای امدادی و تجهیزات سازمان ملّی استاندارد ایران بود. چک‌لیست‌ها توسط پژوهشگران و با مراجعه به پایگاه‌های خدمات پزشکی اورژانس رشت و مشاهده وضعیت تجهیزات طبی آمبولانس‌ها تکمیل شد. برای تحلیل داده‌ها از آماره‌های توصیفی و آزمون t-test استفاده گردید و p < 0.05 از نظر آماری معنا‌دار تلقی شد.یافته‌ها: به طور کلی، متوسط تجهیزات خودروهای خدمات پزشکی اورژانس پیش بیمارستانی رشت نسبت به استاندارد‌های وزارت بهداشت و سازمان ملّی استاندارد ایران، به ترتیب 5/66 و 8/64 درصد بود که اختلاف معناداری با استانداردهای مذکور نشان داد (p < 0.05). همچنین متوسط تجهیزات موجود بر اساس استانداردهای مذکور و به تفکیک گروه‌های تجهیزات طبی، تجهیزات تشخیصی به ترتیب 80 و 4/82 درصد، تجهیزات اداره تهویه و تنفس حدود 97 درصد، تجهیزات تزریق و داروها 73 و 4/58 درصد، تجهیزات مدیریت درمانی-حیاتی 3/65 و 7/55 درصد، مراقبت پرستاری و بانداژ 3/58 و 8/53 درصد بود که در همه موارد با استاندارد تعریف شده ایران اختلاف معناداری داشت (p < 0.05). حدود 84 درصد آمبولانس‌ها همه تجهیزات اداره تهویه و تنفس را بر اساس استاندارد‌های دوگانه داشتند. نتیجه‌گیری: بهترین وضعیت تجهیزات طبی آمبولانس‌های خدمات پزشکی اورژانس، مربوط به تجهیزات اداره راه‌ هوایی و تهویه بود. در سایر گروه‌های تجهیزاتی، کمبود‌های قابل توجهی مشاهده شد. کمبود تجهیزات آمبولانس باعث کاهش کارایی خدمات پزشکی اورژانس پیش بیمارستانی می‌شود، لذا برای رفع کمبودها و رسیدن به استاندارد کشوری بسیار ضروری به نظر می‌رسد.کلمات‌کلیدی: اورژانس پیش‌بیمارستانی، پایگاه خدمات پزشکی، تجهیزات طبی آمبولانس.