بررسی مدل‌های ارزیابی ریسک آتش ‌سوزی در ساختمان‌ها

بررسی مدل‌های ارزیابی ریسک آتش ‌سوزی در ساختمان‌هاعلیرضا صادقیان1، بابک امیدوار2، اسماعیل صالحی31. نویسنده مسیول: کارشناس ارشد مدیریت در سوانح طبیعی، دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه تهران، ایران.email:sadeghian0105@ut.ac.ir2. دانشیار دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه تهران، ایران.3. دانشیار دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه تهران، ایران.دریافت: 23/10/91 پذیرش: 1/9/92 چکیدهمقدمه: آتش‌‌سوزی یکی از مهم‌ترین مباحث تاثیرگذار در هر سه مقوله ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست است. استفاده از روش‌های مناسب ارزیابی ریسک آتش ‌سوزی با شناسایی خطرات موجود و به‌کارگیری اقدامات فنّی و مدیریتی لازم برای کنترل یا کاهش احتمال وقوع حوادث و اثرات آنها خسارات‌ مختلف ناشی از حریق را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. لذا این تحقیق بر آن است، با بررسی و مقایسه مدل ‌های ارزیابی ریسک آتش‌‌سوزی شرایط استفاده از مدل ‌ها را مشخص کند.روش: به منظور دستیابی به هدف اصلی تحقیق، ابتدا مدل ‌های موجود ارزیابی ریسک آتش ‌سوزی شناسایی و سپس، با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی به بررسی این مدل‌‌ها و کاربرد آنها پرداخته شد. یافته ‌ها: با توجه به نتایج بررسی‌های انجام‌ شده، در مدل‌های مبتنی بر روش‌های ارزیابی ریسک - هزینه همچون مهندسی ریسک و ایمنی زیست محیطی ، ارزیابی ریسک آتش‌‌سوزی و برآورد هزینه و سیستم ارزیابی ریسک آتش‌‌سوزی ، به دلیل پیچیدگی و عدم شناخت کافی از پدیده آتش‌‌سوزی و رفتار انسانی، فرضیات معینی در نظر گرفته شده است. بنابراین، ازآنجا که این مدل‌ها برای ارزیابی‌ مقایسه ای و انتخاب یک سیستم ایمنی مقرون به صرفه در برابر آتش‌‌سوزی در نظر گرفته می‌شوند، نمی توانند برای ارزیابی مطلق ریسک آتش ‌سوزی استفاده شوند. درضمن، حوزه مدل محاسبه شاخص‌های ریسک با روش‌های شبیه‌‌سازی محدود به ساختمان‌های مسکونی دو طبقه است و لذا کاربرد این مدل در ساختمان‌های پیچیده منوط به رعایت ضوابط احتیاطی بیشتر است. در نهایت دشواری‌های موجود در توسعه و بسط اصطلاحات تحلیلی مناسب و فاکتورهای عدم قطعیت، از جمله چالش‌های مطرح در استفاده از روش ارزیابی ریسک کمّی لوند می‌باشند.نتیجه گیری: در تحقیق حاضر، مدل‌های ارزیابی ریسک آتش‌‌سوزی بررسی شد. بر این اساس، مدل‌های توسعه یافته برای ساختمان های خاص، فقط در همان ساختمان ها قابل استفاده هستند و به سادگی امکان بسط به ساختمان های دیگر را ندارند. این موضوع عمدتاً به علت فرض های ساده و ساده‌سازی‌ها‌ی است که در کد‌های کامپیوتری انجام می‌گیرد. موضوع مهم دیگر، میزان پذیرش روش‌های ارزیابی ریسک آتش‌‌سوزی برای طرح ‌های ایمن در برابر آتش‌‌سوزی است. دلایل این امر، مشکل اعتبار کامل مدل ‌ها و کمبود دانش و تکنولوژی آموزش این مدل‌ها به طراحان و بازرسان است.کلمات‌کلیدی: آتش ‌سوزی، ساختمان، ارزیابی ریسک آتش ‌سوزی، مدل ‌های ارزیابی ریسک.