تاثیر آموزش مقابله با زلزله به دانش‌آموزان پسر دبیرستانی بر میزان آمادگی خانوارها در شهر اشتهارد در سال 90- 1389

تاثیر آموزش مقابله با زلزله به دانش‌آموزان پسر دبیرستانی بر میزان آمادگی خانوارها در شهر اشتهارد در سال 90- 1389حمیدرضا ‌خانکه1، نصیر امانت2، محمد‌علی حسینی3، فرحناز محمدی4، علی اکبر صادقی5، علی عقیقی61. دانشیار گروه پرستاری، رییس مرکز تحقیقات توانبخشی در حوادث و بلایای دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، ایران2. نویسنده مسیول: کارشناسی ارشد مدیریت پرستاری، گرایش داخلی جراحی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. email: nasir23a@hotmail.com 3. دانشیار گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، ایران.4. استادیار گروه پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، عضو مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، ایران.5. دانشجوی دکترای مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله، ایران.6. دانشجوی دکترای مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله، ایران.دریافت: 24/8/91 پذیرش:22/5/92چکیدهمقدمه: ایران در کمربند زلزله واقع شده و 93 درصد آن مستعد زلزله، این مخرب‌ترین و غیرقابل پیش بینی ترین پدیده‌های طبیعی، است. یکی از راهکارهای کاهش تلفات و خسارات ناشی از زلزله ارتقای سطح آگاهی و آمادگی مردم جامعه است. در این مطالعه، تاثیر اجرای برنامه آمادگی مقابله با زلزله در دانش آموزان بر میزان آمادگی خانوارها برای پاسخ گویی به زلزله احتمالی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.روش ها: این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی است که به روش تمام شماری از تمام دانش‌آموزان دبیرستان‌های پسرانه سال دوم شهر اشتهارد (117 نفر) نمونه گیری انجام شد. سپس واحد های پژوهش به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. بر همین اساس خانواده‌ها به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته ‌است که پس از تعیین روایی محتوایی و صوری و پایایی در اختیار خانواده‌های دانش‌آموزان قرار گرفت (ضریب توافقی کاپا 8802/0). پرسشنامه در سه مرحله تکمیل و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss و همچنین از شاخص های آماری توصیفی و استنباطی در سطح معناداری 5 درصد استفاده شد. یافته‌ها: از 117 شرکت کننده، 64 نفر (7/54 درصد) در گروه کنترل و53 نفر (3/45 درصد) در گروه مداخله قرار داشتند. بر اساس نتایج، میانگین دانش (007/0=p) و مهارت (011/0=p) گروه مداخله به طور معناداری در مرحله پس آزمون بیشتر از گروه کنترل است. در مرحله پس آزمون و پیگیری، میانگین دانش، مهارت و میانگین شاخص نگرانی گروه مداخله به طور معناداری بیشتر از میانگین شاخص‌های گروه کنترل است (05/0p < ). در نهایت مداخله باعث افزایش میزان اکثر شاخص های (دانش و نگرش) مورد بررسی در مطالعه شده است. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، خانوار ها در مورد زلزله دانش و مهارت پایینی دارند که بر عدم آمادگی خانوارها برای مقابله با زلزله احتمالی دلالت دارد. همچنین، به منظور اثربخش‌بودن آمادگی خانوار ها در مقابله با زلزله بعد از انجام مداخلات (آموزش دانش آموزان) توصیه می‌شود این آموزش ها تداوم داشته باشند. درضمن، توصیه می شود مطالعات بیشتری به صورت آموزش و مداخله مستقیم روی خانواده‌ها و دانش آموزان دختر انجام شود.کلمات‌کلیدی: زلزله، آمادگی خانوارها، دانش‌آموزان دبیرستانی.