خودامدادی محله ای برای کاهش خطرپذیری در برابر زلزله

مقدمهایجاد نهادهای مردم محور در سطح محلات، تهیه و تعبیه امکانات اولیه مورد نیاز برای نجات و امداد در مکان‌های عمومی به‌ویژه در سطح واحدهای همسایگی و نیز آموزش نحوه استفاده از این امکانات در مواقع بحران حایز اهمیت است. توسعه فرهنگ خود امدادی و دگر‌امدادی و نیز برگزاری مانورها و کارگاه‌های مشارکت مردمی از دیگر اقدامات مهم درخصوص ارتقای آمادگی مردم در مواقع وقوع زلزله است. توسعه نهادهای مردم‌محور در سطح محلات علاوه بر پاسخگویی به بحران، در پیشگیری از آن موثر است و نقش شوراهای محلی در این رابطه از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد. در برخی از کشورهای پیشرفته انجام پاره ای از اقدامات توسعه محله ای نظیر انجام طرح های بهسازی و مقاوم‌سازی بر عهده این نهادها است. در مدیریت بحران مبتنی بر جامعه، ایجاد ساختارهای مدیریت بحران در سطح محلات مورد تاکید است و مدیریت مخاطرات در تمام اقشار جامعه گسترش می‌یابد. از مزایا و نقاط قوت آن می‌توان به اختصار به موارد زیر اشاره کرد:- استفاده از پتانسیل کل جامعه و مردم؛ - هزینه ناچیز نگهداری و تجهیز این سیستم؛ - سرعت بالای کمک به حادثه‌دیدگان ازسوی اهالی محل یا محلات جانبی؛- گسترش حس همبستگی و تفاهم عمومی در میان اهالی محلات؛ - ایجاد فضای نشاط و سر زندگی با توجه به احساس مفید بودن در میان مردم؛ - به‌وجود آوردن بستر مناسب و پتانسیل بسیار بالا برای انجام طرح‌ها و برنامه‌های مشترک دیگر (1).پیش نیازهای اصلی برای یک مدیریت جامعه محوربر اساس تجربیات و شواهد به‌دست آمده از مطالعات قبلی در این رابطه در ایران و جهان، برخی پیش نیازهای عمده یک مدیریت مردم محور موفق عبارت‌اند از (2):- توجیه مردم و دولت به ضرورت مدیریت جامعه محور- برآورد آسیب پذیری و ارزیابی ظرفیت‌های محله?آماده کردن فهرست تفضیلی همسایگان و محله بر اساس گروه‌های مختلف جامعه و تسهیلات موجود؛?انتخاب ساختمانی مناسب برای مرکز چند -منظوره محله از میان مکان‌های موجود یا احداث آن در صورت نبودن ساختمان مناسب؛?آماده کردن برنامه های واکنش اضطراری بر اساس سناریوهای مختلف برای همسایگان؛?برنامه ریزی و اجرای مانورهای آمادگی برای حفظ آمادگی میان افراد ذینفع.