اثربخشی مداخلات حمایت روانی- اجتماعی در بازماندگان زلزله قزوین

اثربخشی مداخلات حمایت روانی- اجتماعی در بازماندگان زلزله قزویندکترمحمدتقی یاسمی*، سیدعباس‌باقری یزدی**، لیلا خواصی***، اقدس‌کافی**** *روانپزشک، مشاور ارشد سازمان جهانی بهداشت، ژنو، سوییس** نویسنده مسیول کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، انستیتو روانپزشکی تهران، ایرانe:sabagheri@yahoo.com•***روانپزشک، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران ****کارشناس روانشناسی، جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایرانچکیدهمقدمه: پیامدها و اثرات روانی- اجتماعی سوانح طبیعی موضوعی است که از اهمیت خاصی برخوردار بوده، لیکن در کشور ما کمتر به آن توجه شده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی مداخلات حمایت روانی - اجتماعی در بازماندگان زلزله قزوین در سال 1381 می باشد.روش‌ها: به منظور تعیین میزان اثربخشی خدمات حمایت‌ روانی- اجتماعی به آسیب‌دیدگان، وضعیت سایکوپاتولوژی اختلالات روانی و اختلال استرس پس از رویداد آسیب‌زا، 389 کودک و بزرگسال شرکت‌کننده در جلسات حمایت روانی- اجتماعی قبل از شروع مداخلات و یک‌سال بعد از ارایه خدمات توسط 10 نفر روانشناس بالینی شاغل در استان قزوین مورد ارزیابی قرار گرفتند و گروه کنترل نیز از مناطق آسیب ندیده شهرستان قزوین انتخاب گردید. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی، پرسشنامه اختلالات رفتاری راتر و پرسشنامه بررسی علایم اختلال استرس پس از رویداد آسیب‌زای واتسون و یول بود.یافته‌ها: میزان سایکوپاتولوژی اختلالات روانی در افراد دارای 15 سال سن و بیشتر در گروه تجربی از 45 درصد قبل از مداخله به 5/33 درصد بعد از دریافت خدمات و در کودکان زیر 15 سال از 1/34 درصد قبل از مداخله به 1/23 درصد بعد از دریافت خدمات رسید. خدمات حمایت روانی همچنین توانست به‌طور معنی‌داری شدت علایم اختلال استرس پس از رویداد آسیب‌زا را در دو گروه کاهش دهد.نتیجه‌گیری: خدمات حمایت روانی- اجتماعی به آسیب‌دیدگان سوانح طبیعی می تواند تا حد زیادی از علایم اختلال استرس پس از رویداد آسیب‌زا و همچنین سایکوپاتولوژی اختلالات‌ روانی در بازماندگان ‌بکاهد و از بروز و شیوع مشکلات اجتماعی در آنها جلوگیری نماید.کلمات کلیدی: حمایت روانی، سوانح طبیعی، سایکوپاتولوژی اختلالات ‌روانی، اختلال استرس.