مسیریابی امدادرسانی بعد از وقوع زلزله

مقدمه: زلزله به عنوان یکی از مهمترین ناملایمات طبیعی زمین در زمان کوتاهی، خسارات بسیاری برپیکرة سکونت گاه های بشری وارد می کند و بحران های مختلفی ایجاد می شود که یکی از بحران های بعد اززلزله ، بحران زنده یابی و امداد رسانی به مناطق آسیب دیده است . در لحظات اولیه بعد از زلزله ،بحث مربوط به اختصاص نیروهای امدادی وامکانات به مناطق آسیب دیده اهمیت ویژه ای دارد.با توجه به بررسی ها، زمان، عامل حیاتی در کاهش میزان تلفات و قربانیان حادثه پس از زلزله است، بهطوری که 24 ساعت اولیه پس از زلزله، زمان طلایی کمک به حادثه دیدگان است ، زیرا در این ساعات بیشترین احتمال زنده ماندن قربانیان وجود دارد .بنابراین تخصیص بهینۀ گروه های امداد و نجات به مناطق آسیب دیده از اهمیت بالایی برخوردارست.روش: در این پژوهش برای مسیریابی امدادرسانی به منطقۀ آسیب دیده، ابتدا نزدیک ترین پایگاه امداد به منطقۀ حادثه دیده مشخص شد و توسط کارشناسان مربوطه، 4 مسیر با بالاترین مطلوبیت انتخاب شد. درمرحلۀ بعد، این مسیرها باید براساس پارامترهای موردنظر اولویت بندی شده و مسیر بهینه شود. بررسی میزان مطلوبیت مسیرها براساس پارامترهای عرض،طول، نوع و ترافیک خیابانها ، کاربری پارسل ها،تعداد طبقات، و نوع اسکلت ساختمان های موجوددر هر خیابان بررسی شد. با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) سیستم اطلاعات مکانی (gis) و نرم افزارهای موجود به وزن دهی هر یک از معیارها و زیرمعیارها پرداخته شد. در نهایت براساس ارزش پارامترها و زیرمعیارهایشان، وزن نهایی مسیرها مشخص شد و با توجه به این ارزش ها، اولویت بندی مسیرها صورت گرفت.یافته ها: با توجه به نتایج ، پارامتر نوع اسکلت ساختمان (مصالح) با وزن 0.325 مهمترین عامل و پارامترهای تعداد طبقات، ترافیک، عرض مسیر، نوع مسیر، طول مسیر و کاربری های موجود در مسیر با وزن های 0.320 ، 0.175، 0.071، 0.045 و 0.041 و 0.023 از نظر اولویت و ارزش به ترتیب بعد از این نتیجه گیری: با توجه به ارزش های به دست آمده برای هر یک از پارامترها، این نکته قابل ذکر استکه برای جلوگیری از خسارات بیشتر پس از زلزله،باید در ساخت سازه ها و ساختمان ها، از مصالح مقاومی چون بتن و فلز استفاده شود و تمامی نکات ایمنی و استانداردهای ساخت رعایت شود.