تعیین مناسب‌ترین مدل تابش در معادله هارگریوز- سامانی در دشت شهرکرد با استفاده از داده‌های لایسیمتر

تابش خورشیدی از مهم‌ترین عامل‌های تاثیرگذار بر تبخیر- تعرق بوده که برآورد دقیق آن در برآورد نیاز آبی گیاهان موثر است. به همین دلیل در این پژوهش اثر چند مدل تابش خورشیدی (rs) بر نتیجه معادله هارگریوز- سامانی در برآورد تبخیر- تعرق مرجع چمن (eto) در دشت شهرکرد بررسی شد. بدین منظور با درنظر گرفتن میزان تابش محاسبه شده از مدل‌های هارگریوز- سامانی، دورنباس- پروت، آناندل و همکاران، آلن، ارتکین- یالدیز، سامانی، گودین و همکاران و محمود- هابارد، تبخیر- تعرق مرجع از معادله هارگریوز- سامانی محاسبه و نتیجه با تبخیر- تعرق اندازه‌گیری شده با لایسیمتر مقایسه گردید. نتایج نشان دادند تبخیر- تعرق مرجع محاسبه شده براساس تمام مدل‌های تابش به استثنای مدل سامانی، کمتر از تبخیر- تعرق اندازه‌گیری شده است. با مقایسه شاخص‌های آماری و نسبت‌های مقادیر برآورد شده به اندازه‌گیری شده، مشخص شد که دقیق‌ترین مدل تابش از نظر تاثیر بر محاسبه تبخیر- تعرق مرجع با معادله هارگریوز- سامانی در منطقه مورد مطالعه، مدل محمود- هابارد است. تبخیر- تعرق مرجع براساس این مدل با 8% تخمین کمتر، ریشه میانگین مربع خطا (rmse) و خطای انحراف (mbe) به‌ترتیب برابر mj/(m2.day) 92/0 و 43/0-، خطای نسبی (re) برابر %73/1-، شاخص توافق (d) برابر 99/0 و بازده مدل برابر 62 درصد دارای بهترین نتایج نسبت به تبخیر- تعرق اندازه‌گیری شده با لایسیمتر است. همچنین تبخیر- تعرق مرجع محاسبه شده براساس مدل گودین و همکاران دارای ضعیف‌ترین نتایج بود.