بررسی آزمایشگاهی اثر دندانه و میزان بازشدگی دریچه در جام پرتابی بر شکل پروفیل بستر با مصالح غیریکنواخت

با احداث سدهای بلند به طور معمول از سرریزهای جامی شکل با جریان پرتابی آزاد استفاده می‌شود. این نوع سازه‌ها در صورت بررسی دقیق و شرایط توپوگرافی مناسب ناشی از جریان ریزشی، در مقایسه با سایر انواع مستهلک کننده‌ها عملکرد مناسب‌تری دارند. بدین منظور در این پژوهش با انجام یکسری آزمایش‌ها، تاثیر عملکرد یک دندانه در انتهای جام پرتابی، تغییرات توپوگرافی بستر در پایین‌دست با تغییرات دبی، میزان بازشدگی دریچه سرریز و عمق پایاب بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد با افزایش دبی، ابعاد حفره آب‌شستگی افزایش می‌یابد ولی عمق پایاب روندی کاهشی نشان می‌دهد. همچنین به‌دلیل تاثیر دندانه جام انتهایی، در مقایسه با حالت نرمال (بدون دندانه) با افزایش میزان بازشدگی دریچه به میزان 33% (2 سانتی‌متر نسبت به حداکثر میزان بازشدگی دریچه)، حجم حفره 64/125% افزایش یافته و برای میزان 66% (4 سانتی‌متر بازشدگی دریچه نسبت به حداکثر میزان بازشدگی دریچه)، حجم حفره 92/45% کاهش و برای میزان 99% (6 سانتی‌متر بازشدگی دریچه نسبت به حداکثر میزان بازشدگی دریچه) نیز، حجم حفره 85/22% کاهش نشان می‌دهد.