تدوین مدل برنامه‌ریزی غیرخطی تخصیص آب و الگوی کشت در شرایط کم‌آبیاری (بررسی موردی: استان‌های تهران و البرز)

با توجه به مصرف چشم‌گیر آب بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخش‌های مصرف‌کننده آب در استان‌های تهران و البرز، تخصیص آب و الگوی کشت محصولات غالب به همراه کم‌آبیاری می‌تواند در مدیریت تقاضای آب نقش اساسی ایفاکند. بدین منظور در این پژوهش، بهینه‌سازی با دو زیرمدل انجام شد که سطح اول، تخصیص درون‌فصلی محصولات و سطح دوم، تخصیص تلفیقی آب و الگوی کشت محصولات در شرایط سال کم‌آبی است. برای تدوین زیرمدل اول، با درنظر گرفتن سطوح مختلف کم‌آبیاری، مقادیر سود خالص تعیین شد و بدین ترتیب رابطه بین سود خالص و آب مصرفی به دست آمد. به‌دلیل رابطه غیرخطی آب‌مصرفی و سود خالص و درنتیجه غیرخطی بودن تابع هدف، از روش برنامه‌ریزی غیرخطی (nlp) استفاده شد. با درنظر گرفتن سناریوهای مختلف در میزان آب دردسترس، مقادیر بهینه سطح زیرکشت و آب اختصاص یافته به هر یک از محصولات تعیین شدند. نتایج حاصل از بهینه‌سازی نشان داد که با تغییر در سطح زیرکشت و استفاده از روش کم‌آبیاری، در بهینه‌ترین حالت، می‌توان سود اقتصادی بخش کشاورزی استان تهران و البرز را 36 درصد در مقایسه با شرایط فعلی بهبود بخشید.