برآورد سرعت نهایی نفوذ آب در خاک با استفاده از معادله‌های نفوذ و توابع انتقالی

تعیین دقت و کارایی روش‌های موجود در برآورد میزان سرعت نفوذ آب در خاک نیازمند شناخت عملکرد هر معادله و محدودیت‌های آن است. در این پژوهش عملکرد و کارآیی معادله‌های فیزیکی گرین‌آمپت و فیلپ و معادله‌های تجربی هورتون، هولتان و کوستیاکوف و توابع انتقالی در برآورد سرعت نهایی نفوذ آب در بخشی از خاک‌های حاشیه رودخانه قزل‌اوزن در استان زنجان ارزیابی شد. داده‌های نفوذپذیری خاک از طریق روش استوانه‌های مضاعف اندازه‌گیری شد. برای ایجاد توابع انتقالی از داده‌های فیزیکی و شیمیایی زودیافت خاک در قالب سه گروه ساختار اطلاعاتی ورودی با دو روش رگرسیون چندمتغیره خطی معمولی و ریج استفاده شد. معادله گرین‌آمپت با خطای کمتر ((cm/h) 89/1=rmse، (cm/h) 37/1=(mae و ضریب تعیین (95/0=r2) بالاتری نسبت به سایر معادله‌های فیزیکی، تجربی و توابع انتقالی سرعت نهایی نفوذ را برآورد کرد. نتایج حاصله نشان داد که روش رگرسیونی ریج با حذف خطای هم‌راستایی بین پارامتر‌های زودیافت سبب کاهش خطای برآورد نسبت به رگرسیون معمولی شده است. با استفاده از نتایج آزمون t مشخص شد که بین معادله‌های تجربی، فیزیکی و توابع انتقالی متشکل از کلیه پارامتر‌های زودیافت فیزیکی و شیمیایی تفاوت معنی‌دار وجود نداشت (05/0p?) و تفاوت عمده این معادله‌ها در دسترسی به اطلاعات مورد نیاز و تعیین میزان خطای برآورد نفوذ است.