ارزیابی قابلیت مدل‌های سری زمانی و تیوری آشوب در برآورد تبخیر تعرق گیاه مرجع (ایستگاه سینوپتیک تربت حیدریه، خراسان رضوی)

برآورد تبخیر تعرق گیاه مرجع (et0 ) برای طراحی سیستم‌های آبیاری، مدیریت منابع آب، تولید محصول و ارزیابی‌های زیست‌محیطی ضروری است. روش‌ها و مدل‌های مختلفی برای پیش‌بینی et0 با استفاده از سری‌های زمانی ارایه شده‌اند که از آن جمله می‌توان مدل‌های سری زمانی ar، ma و arima را برشمرد. اما تاکنون از تیوری آشوب برای برآورد et0 استفاده نشده است. در این پژوهش عملکرد هر یک از مدل‌های سری زمانی یاد شده در برآورد و تخمین تبخیر و تعرق گیاه مرجع به روش فایو- پنمن- مانتیس به‌صورت روزانه در ایستگاه سینوپتیک تربت حیدریه واقع در استان خراسان رضوی در دوره آماری 1991 تا 2000 میلادی بررسی شده است. نتایج نشان داد که مدل سری زمانی arima و تیوری آشوب هر دو با دقتی نزدیک به یکدیگر تبخیر تعرق گیاه مرجع را برآورد می‌کنند. به طوری که ضریب تبیین بین مقادیر مشاهده شده و تخمین زده شده برای تبخیر تعرق گیاه مرجع از دو روش arima و تیوری آشوب به‌ترتیب برابر 802/0 و 799/0 و مقدار rmse برابر 585/0 و 611/0 میلی‌متر در روز است.