افزایش بهره‌وری آب پنبه با فاضلاب تصفیه شده شهری

محدودیت منابع آب، ضرورت استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی را نشان می‌دهد. در این پژوهش برای افزایش بهره‌وری آب با استفاده از فاضلاب تصفیه شده شهری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های نواری خرد شده (استریپ اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی جوپار در سال 1390 انجام شد. در این آزمایش میزان مصرف آب در چهار سطح (100= 1i، 85= 2i، 70= 3i و 55= 4i درصد نیاز آبی) به‌عنوان عامل اصلی، دو سامانه آبیاری (آبیاری قطره‏ای سطحی (1s) و آبیاری قطره‏ای زیرسطحی (2s)) و دو کیفیت آب (آب چاه (1q) و فاضلاب تصفیه شده شهری (2q)) به‌عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که کاربرد پساب، تاثیر معنی‌داری بر عملکرد، بهره‌وری آب و صفات مرفولوژیکی اندازه‌گیری شده دارد، به طوری که عملکرد و بهره‌وری آب 9 درصد نسبت به استفاده از آب چاه افزایش می‌یابد. همچنین تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد اثر معنی‌داری داشت و تنش شدید موجب کاهش 29 درصدی عملکرد محصول شد. در آبیاری قطره‌ای زیرسطحی نیز تمامی صفات مورد مطالعه، افزایش زیادی نسبت به آبیاری قطره‌ای سطحی داشتند. پس به نظر می‌رسد کاربرد سامانه آبیاری قطره‌ای زیرسطحی با استفاده از کم‌آبیاری در کشت پنبه به میزان 85 درصد نیاز آبی اعمال شده در پساب در استان کرمان می‌تواند راه‌کاری مناسب برای صرفه‌جویی در مصرف آب و افزایش بهره‌وری آن در دوره‌های خشکسالی باشد.