واسنجی و صحت‌سنجی مدل Aquacrop برای کلزا در شرایط مزرعه

این پژوهش برای واسنجی و اعتبارسنجی مدل aquacrop برای کلزا رقم هایولا 401 در شرایط مزرعه‌ای انجام شد. آزمایش‌ها در یک خاک سیلتی لوم در منطقه دهلران استان ایلام با روش آبیاری جویچه‌ای و آرایش دو ردیف کاشت روی پشته تحت مدیریت کشاورزان در دو مزرعه چهار (مزرعه a) و یک هکتاری (مزرعه b) انجام شدند. بدین منظور در آذر ماه سال 1389 اقدام به کشت کلزا کرده و اندازه‌گیری‌های لازم از جمله اجزای بیلان آب، اندازه‌گیری مراحل رشد و توسعه گیاه تا زمان برداشت محصول انجام شد. از داده‌های اندازه‌گیری شده در مزرعه a برای واسنجی و از داده‌های مزرعه b برای اعتبار‌سنجی مدل استفاده شد. مقدار آب مصرفی (تبخیر و تعرق گیاه) و عملکرد دانه کلزا در فصل زراعی مربوطه برای مزرعه چهار هکتاری به‌ترتیب m3/ha 4269 و kg/ha1837، و برای مزرعه یک هکتاری، مقدار آب مصرفی m3/ha 3812 و عملکرد kg/ha 1509 با مدل برآورد شد. کارایی مصرف آب با مدل aquacrop، در مزرعه‌های a و b به‌ترتیب 43/0 و 39/0 کیلوگرم بر مترمکعب برآورد شد که سازگاری خوبی با مقادیر اندازه‌گیری شده در مزرعه‌های مورد مطالعه داشت (44/0 و 43/0 kg/m3 به‌ترتیب در مزارع a و b). مدل عملکرد محصول، تغییرات رطوبت خاک، عمق توسعه ریشه و وزن اندام هوایی را به خوبی در مزرعه‌های مورد مطالعه پیش‌بینی کرد.