مقایسه‌ کارآیی برخی مدل‌های نفوذ آب به خاک در خاک‌های ورتی‌سول و غیر ورتی‌سول

در این پژوهش، کارآیی مدل‌های کوستیاکف، کوستیاکف-لوییس، هورتون، scs و فیلیپ در برآورد نفوذ تجمعی در خاک‌های ورتی‌سول و غیرورتی‌سول با دو کاربری مرتع و گندم در شرایط رطوبتی اولیه‌ زیاد و کم ارزیابی شد. بدین منظور، نفوذ آب به خاک در اراضی انتخابی به‌روش تک‌استوانه‌ای اندازه‌گیری شد. پارامتر‌های هر مدل‌ به‌روش بهینه سازی حداقل مربعات تعیین گردید. به‌منظور ارزیابی و مقایسه عملکرد مدل‌های مورد بررسی از آماره‌های میانگین خطا، میانگین قدر مطلق میانگین خطا، ریشه میانگین مربعات خطا، انحراف معیار ریشه میانگین مربعات خطا، شاخص کارآیی مدل و شاخص ویلموت استفاده شد. در رطوبت اولیه کم، مدل کوستیاکف- لوییس در خاک‌های غیر ورتی‌سول با کاربری مرتع دارای بیشترین دقت در برآورد نفوذ تجمعی بود. همچنین، مدل‌های فیلیپ و کوستیاکف دارای بیشترین خطای برآورد بودند. در رطوبت اولیه‌ زیاد خاک، مدل هورتون در مقایسه با سایر مدل‌های مورد بررسی در کاربری‌های گندم و مرتع بیشترین دقت را در برآورد نفوذ تجمعی داشت. همچنین مدل‌های فیلیپ و scs دارای بیشترین خطای برآورد بودند. در مجموع، مدل‌های کوستیاکف–لوییس و کوستیاکف مدل‌هایی بیش برآوردگر و مدل‌های هورتون، scs و فیلیپ کم برآوردگر بودند. در شرایط رطوبت اولیه‌ زیاد، مدل هورتون در هر دو کاربری بهترین عمکلرد (0783/0rmse=) را در بیان فرایند نفوذ آب به خاک‌های ورتی‌سول و غیر ورتی‌سول داشت. با این حال، در شرایط رطوبتی اولیه کم، مدل کوستیاکف- لوییس (0596/0rmse=) بیشترین کارآیی را در بیان نفوذ آب به خاک‌های غیر ورتی‌سول نشان داد.