استراتژی‌های سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم و اثرات آن بر تولید خرما در جنوب شرق ایران

فقدان ظرفیت‌‌های انطباقی برای تغییرات اقلیمی، کشاورزان فقیر را از تنوع‌بخشیدن به تولیدات کشاورزی بازمی‌‌دارد. استراتژی‌‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی می‌‌تواند خطر تولید مربوط به شوک‌‌های اقلیمی پیش‌‌بینی‌نشده را کاهش و امنیت غذایی، درآمد و معیشت کشاورزان را افزایش دهد. این مقاله به بررسی ظرفیت‌های سازگاری کشاورزان خرما برای سازگاری با استراتژی‌های تغییرات اقلیمی برای کاهش خطر تولید می‌پردازد. در این مطالعه 300 نمونه‌خُردمقیاس سطح مزرعه از کشاورزان خرما در بخش جنوب‌‌شرق ایران جمع‌آوری شده است. این نظرسنجی در دوره‌‌های بین مرداد و شهریور 1401 انجام شده است. ظرفیت سازگاری کشاورزان خرماکار با طبقه‌بندی کشاورزان به‌عنوان سازگارکننده‌های سطح بالا، متوسط و پایین با استراتژی‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی به‌صورت کمّی برآورد شده است. در این مطالعه، از تابع تولید کاب-داگلاس برای اندازه‌گیری اثرات ظرفیت‌های سازگاری کشاورزان بر تولید خرما استفاده شده است. نتایج به‌‌دست‌آمده بیانگر سطح متوسط سازگاری کشاورزان از نظر استراتژی‌‌های سازگاری با تغییر اقلیم و درجه ظرفیت سازگاری بوده است. کشاورزان با استراتژی‌‌های عملیات‌‌ به باغی (خاک‌‌ورزی، گرده‌‌افشانی و مدیریت خوشه)، استفاده از کودهای شیمیایی و آلی، کنترل آفات و شیوه‌‌های هرس و نگهداری نسبت‌به سایر اقدامات ازجمله کاشت انواع ارقام مقاوم به خشکی و شوری، بهبود شیوه‌‌های آبیاری و ... سازگاری بالاتری دارند. مقدار تولید محصول، تابعی از نیروی‌‌ کار، اندازه‌زمین کشاورزی، مصرف نهاده‌‌های کشاورزی و ظرفیت‌‌های متفاوت سازگاری کشاورزان است. این مطالعه توصیه می‌‌کند که کشاورزان بایستی به‌طور قابل‌توجهی خود را با استراتژی‌‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی سازگار کنند. درنتیجه، کشاورزان خرما بایستی خدمات ترویجی بهتری را دریافت و رویه‌کشاورزی فعلی را برای دستیابی به وضعیت سازگاری بالاتر تغییر دهند.