بررسی اثر استفاده از دیاتومیت بر ظرفیت جذب و نگهداری آب در خاک

بخش کشاورزی عمده‌‌ترین مصرف‌کننده‌ منابع آب در کشور است. برای افزایش بازده آبیاری و استفاده‌ بهینه از منابع آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک استفاده از مواد سوپرجاذب با قابلیت جذب بسیار بالای آب مدنظر است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه‌ تاثیر دیاتومیت بر ظرفیت جذب و نگهداری آب در خاک انجام شد. بدین‌منظور، ابتدا نمونه خاک شنی از روستای بیدخت بیرجند تهیه شد. مقادیر مختلفی (0، 10، 20، 40، 60 و 80 گرم) از دیاتومیت خُرد با اندازه‌ ذرات متفاوت (0 تا 2، 2.36 تا 4.75، 4.75 تا 12.5 و 12.5 تا 19 میلی‌‌متر) به گلدان‌‌های یک کیلوگرمی از خاک افزوده شد. آزمایش‌‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تعداد تیمارهای مورد بررسی 24 و در 3 تکرار است. پس از گذشت 4 ماه، تاثیر افزودن دیاتومیت خام و کلسینه بر ظرفیت جذب آب خاک و ظرفیت نگهداری آب اندازه‌‌گیری شد. براساس نتایج تحقیق، مشخص شد که استفاده از دیاتومیت کلسینه، در حدود 20 درصد بیشتر از دیاتومیت خام ظرفیت جذب آب خاک را افزایش می‌‌دهد. همچنین مشخص شد که با افزودن ذرات دیاتومیت درشت‌‌تر از 4.75 میلی‌‌متر، ظرفیت جذب آب خاک به‌‌نحو محسوسی افزایش می‌‌یابد. در رابطه با ظرفیت نگهداری آب نیز، نتایج نشان داد که تقریباً به‌ازای افزودن هر 10 گرم/کیلوگرم دیاتومیت به خاک مورد بررسی، 0.6 درصد به میزان رطوبت 48 ساعته خاک اضافه می‌‌شود. استفاده از دیاتومیت کلسینه تاثیری بر ظرفیت نگهداشت آب نشان نداد، اما استفاده از ذرات درشت‌‌تر دیاتومیت خام سبب افزایش ظرفیت نگهدشت آب در خاک شد. درمجموع نتایج تحقیق حاضر نشان داد که برای افزایش ظرفیت جذب و نگهداشت آب خاک‌‌های کشاورزی استفاده از ذرات دیاتومیت خام با اندازه‌ 19-4.75 میلی‌‌متر بیشترین تاثیر را دارد