تعیین حجم آب کاربردی و بهره‌وری آب باغات لیموترش در استان فارس

اگرچه استان فارس دارای بیشترین تولید محصول لیموترش در کشور است، اما اطلاعات کافی از میزان آب آبیاری و بهره‌وری آب باغات لیموترش مناطق مختلف این استان در دست نیست. در این تحقیق، بهره‌وری آب و میزان آب داده‌شده در 70 باغ لیموترش در هفت شهرستان استان فارس در طول سال زراعی 1399-1400 اندازه‌گیری شد. در بین باغات انتخابی، به‌دلیل تفاوت در مدیریت آبیاری، شوری خاک و عوامل دیگر، میزان حجم آب آبیاری از حدود 6000 تا 21000 مترمکعب در هکتار در سال متفاوت بود. میانگین کل حجم آب آبیاری 13376 مترمکعب در هکتار بود. از نظر میانگین شهرستانی، کمترین و بیشترین میزان حجم آب آبیاری به‌ترتیب مربوط به شهرستان‌های جهرم و داراب با 10030 و 16433 مترمکعب در هکتار در سال بود. میزان بهره‌وری آب آبیاری در باغات انتخابی بین مقادیر 0/69 تا 3/21 کیلوگرم بر مترمکعب و به‌طور متوسط 1/52 کیلوگرم بر مترمکعب به‌دست آمد. مقایسه حجم آب آبیاری با نیاز آبی ناخالص در مناطق مختلف نشان داد که در بعضی از شهرستان‌ها بیش‌آبیاری و در بعضی کم‌آبیاری انجام شده‌بود؛ اما به‌طورکلی میانگین تفاوت حجم آب آبیاری با نیاز آبی ناخالص یک ساله 255 مترمکعب در هکتار بود که از نظر آماری معنی‌دار نبود؛ اما حجم آب آبیاری به میزان 1735 مترمکعب در هکتار بیشتر از 11640 مترمکعب در هکتار نیاز آبی ناخالص بلندمدت بود که از نظر آماری در سطح 1 درصد معنی‌دار بود؛ بنابراین اعمال برنامه‌ریزی آبیاری و تعیین دقیق نیاز آبی برای افزایش بهره‌وری باغات لیموترش استان فارس ضروری است.