تاثیر مساحت و جنس تقطیرکننده در روش آبیاری تقطیری بر عملکرد و کارایی مصرف آب گوجه‌فرنگی

کاهش شدید منابع آب شیرین سطحی و بحرانی‌شدن منابع آب زیرزمینی در چند دهه‌ اخیر در بیشتر مناطق کشور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل کشور مطرح است. به‌همین‌دلیل راهکار مناسب درجهت بهره‌برداری از منابع آبِ نا‌متعارف، مانند آب‌های شور می‌تواند به کاهش اثرات منفی کاهش منابع آب کمک کند. در این پژوهش، یکی از راه‌های بهره‌برداری از منابع آب شور مورد بررسی قرار گرفت. شیرین‌کردن آب شور به روش تبخیر و میعان به کمک انرژی خورشید (آبیاری تقطیری)، یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای تولید آب قابل‌استفاده در کشاورزی است. در این پژوهش با اجرای سازه‌های پلاستیکی و پلی‌کربنات به بررسی تاثیر جنس و اندازه‌ سطح تقطیرکننده در روش آبیاری تقطیری بر عملکرد و کارایی مصرف آب در گیاه گوجه‌فرنگی پرداخته شد. آزمایش در 7 تیمار و 4 تکرار به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو نوع جنس سطح تقطیرکننده شامل صفحات پلاستیکی (p) و پلی‌کربنات (pc) و سه اندازه سطح خارجی متفاوت شامل 0.48، 0.72 و 0.96 مترمربع انجام شد. همچنین یک تیمار با آبیاری قطره‌ای زیرسطحی (آبیاری با آب شیرین) نیز به‌عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. در این آزمایش پارامترهای تعداد میوه، وزن تر میوه، وزن تر و خشک اندام هوایی، حجم آب شیرین تولیدشده، میزان نشت یونی، دمای سطح برگ و کارایی مصرف آب اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد تیمار p3 (صفحه‌ پلاستیکی با سطح خارجی 0.96 متر مربع) بیشترین میزان تولید آب شیرین را به میزان 21 لیتر به خود اختصاص داده‌است. در مقابل تیمار pc3 (صفحه‌ پلی‌کربنات با سطح خارج 0.48 ‌متر مربع) کمترین میزان تولید آب شیرین را به میزان 16.5 لیتر داشت. شفافیت تیمارهای پلاستیکی و درنتیجه عبور نور بیشتر به داخل سازه نسبت‌به تیمارهای پلی‌کربنات می‌تواند دلیل این تفاوت در تولید آب شیرین باشد. باتوجه به تولید بیشترین مقدار آب شیرین در تیمار p3، بیشترین تعداد میوه، وزن تر میوه و وزن تر و خشک گیاه نیز در این تیمار مشاهده شد. درمقابل کمترین مقدار وزن تر و خشک گیاه، تعداد و وزن تر میوه در تیمار pc3 مشاهده شد. بیشترین و کمترین کارایی مصرف آب نیز به‌ترتیب در تیمارهای p3 و pc3 به‌دست آمد.