بررسی تاثیر کم‌آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب ذرت علوفه‌ای در صورت استفاده از دو نوع مدیریت مختلف در سیستم آبیاری قطره‌ای

با توجه به اینکه کمبود منابع آبی، عاملی محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی به ‌شمار می‌آید، برای دستیابی به عملکرد مطلوب و افزایش بهره‌وری آب، داشتن برنامة دقیق آبیاری و شیوة مدیریتی مناسب، امری ضروری است. به‌تازگی، به فنّاوری جدیدی به ‌نام مدیریت آبیاری پالسی در زمینة آبیاری محصولات زراعی توجه شده است. مدیریت آبیاری پالسی، دربردارندة تعدادی چرخه‌های آبیاری متشکل از یک فاز قطع و یک فاز وصل جریان است؛ به‌گونه‌ای که چرخه‌های قطع و وصل تا زمانی ادامه می‌یابد که تمام آب مورد نیاز گیاه وارد مزرعه شود. برای بررسی تاثیر کم‌آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب ذرت علوفه‌ای تحت مدیریت آبیاری پالسی و پیوسته، آزمایشی در قالب کرت‌های نواری خردشده برپایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1398 در منطقة ورامین اجرا شد. عامل اصلی، دربردارندة سه سطح آبیاری تامین 100، 80 و 60 درصد (به‌ترتیب 1w، 2w و 3w) نیاز آبی گیاه و عامل فرعی، دربردارندة دو مدیریت آبیاری پالسی (p) و پیوسته (c) در سیستم آبیاری قطره‌ای بود. براساس نتایج، بیشترین عملکرد بیولوژیکی ذرت علوفه‌ای، مربوط به تیمار 1pw برابر با 25 تن در هکتار و بیشترین بهره‌وری آب نیز در تیمار 2pw برابر 6.72 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد که نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب، 25 درصد و 35 درصد افزایش داشت. بیشترین ارتفاع گیاه، مربوط به تیمار 1pw برابر 285 سانتی‌متر بود که نسبت به تیمار آبیاری کامل پیوسته، 4.5 درصد افزایش داشت و کمترین آن، متعلق به تیمار 3pw برابر 172 سانتی‌متر برآورد شد. با توجه به نتایج مقایسة میانگین و مقادیر بهره‌وری آب به‌دست‌آمده در این پژوهش، در مناطقی با اقلیم مشابه، که با کمبود منابع آبی مواجه هستند، برای استفادة بهینه از منابع آب، اعمال تنش کم‌آبی در سطح 80 درصد نیاز آبی گیاه با مدیریت پالسی در زراعت ذرت علوفه‌ای توصیه می‌شود.