کاربرد توابع مفصل در مدل سازی دما و بارش سالانه‌ استان خوزستان

استفاده از توزیع های تک متغیره در تحلیل فراوانی پارامترهای هیدرولوژیک، بدون توجه به ساختار وابستگی آن ها به‌صورت یک شیوه‌ استاندارد درآمده و تحلیل های چندمتغیره کمتر می شود. در این مطالعه از توابع مفصل برای مدل سازی ساختار وابستگی بارش و دمای سالانه‌ استان خوزستان در دوره‌ آماری 1988 تا 2018 استفاده شد. بدین‌منظور شش ایستگاه سینوپتیک دزفول، اهواز، رامهرمز، ماهشهر، آبادان و مسجد سلیمان به‌دلیل دارا بودن آمار کافی انتخاب شدند. سپس نه تابع توزیع تک متغیره به داده های دما و بارش برازش داده شد. پس از انتخاب توزیع های حاشیه ای مناسب، در مرحله‌ بعد چهار تابع مفصل مختلف شامل علی- میخائیل- حق، کلایتون، فرانک، و فارلی- گامبل- مورگنسترن برای تحلیل چندمتغیره بارش و دمای ایستگاه های مورد مطالعه به کار گرفته شد. مهم‌ترین قسمت در کاربرد توابع چندمتغیره، تعیین پارامتر وابستگی تابع مفصل است که در این مطالعه از الگوریتم نهنگ کوهاندار استفاده شد. نتایج نشان داد که برای پارامترهای بارش و دمای ایستگاه های آبادان، دزفول، ماهشهر و مسجد سلیمان، تابع مفصل کلایتون و برای سایر ایستگاه ها تابع فرانک بهترین عملکرد را داشته و دلیل این امر نیز عدم وجود محدوده‌ خاص سطح وابستگی برای این مفصل ها در فرآیند مدل سازی پارامترهای هیدرولوژیک بود.