برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی با استفاده از مدل توابع تولید و روش گاردنر (مطالعه‌ موردی: ناحیه‌ شمال خوزستان)

اصلاح نظام قیمت گذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب، در بخش کشاورزی، از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا توسط برنامه ریزان و سیاستگذاران است که می تواند به تنظیم الگوی مصرف آب بیانجامد. در واقع از بهترین سیاست ها و روش ها، برای حفظ منابع آبی، سیاست قیمت گذاری صحیح آب در بخش های مختلف است تا بتوان از یک الگوی بهینه در مصرف آب بهره برد. بر این اساس هدف این پژوهش، محاسبه‌ هزینه‌ تمام شده‌ آب کشاورزی، تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی با استفاده از رهیافت تابع تولید (توابع انعطاف پذیر و انعطاف ناپذیر)، تعیین کشش قیمتی تقاضای آب کشاورزی و در نهایت تعیین قیمت آب با استفاده از روش گاردنر در فصل زراعی بهار و تابستان 1396 در ناحیه شمال خوزستان است. آمار و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و از روش کوکران نمونه آماری معادل 357 نفر از کشاورزان ناحیه‌ شمال خوزستان و با همکاری کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان و سازمان امور آب منطقه تهیه شد. نتایج پژوهش بیان کننده آن است که متوسط هزینه تمام شده هر مترمکعب آب بر اساس عملکرد1231 ریال و قیمت آب بها برای محصولات گندم، ذرت و صیفی جات 1594.2و 1697.5 و 1358.07 ریال بود. از آنجا که آب بهای پرداختی فعلی در اراضی کشاورزی با مبالغ فوق اختلاف زیادی دارد و با توجه به پایین بودن کشش قیمتی تقاضای آب برای بهبود و پایداری نظام تولید کشاورزی، با تعدیل آب بها بر اساس ارزش اقتصادی آب شرایط استفاده صحیح از آب و صرفه‌جویی در مصرف این نهاده فراهم آید.