مدیریت تلفیقی آب های سطحی و زیرزمینی به منظور احیای آبخوان ها (مطالعه موردی: دشت مرند)

با توجه به این که اکثر نیازهای آبی در کشور ایران از طریق آبخوان ها انجام می شود؛ لذا در این میان اطلاع از وضعیت آبخوان ها می تواند در مدیریت مناسب منابع آب منطقه کمک کند. در این تحقیق، با به‌کارگیری دو مدل شبیه سازی weap و modflow، مصارف آب دشت مرند ارزیابی شد. واسنجی دو مدل بر اساس یک دورة 10 ساله از سال 1389-1380 و اعتبارسنجی آن برای یک دورة 3 ساله از سال 1392-1390 انجام گرفت. سپس سناریوهای مختلف مدیریتی از جمله تامین آب شرب مرند با اعمال محدودیت در بهره برداری از چاه های شرب، افزایش بازدهی آبیاری در بخش کشاورزی، اجرای سیستم فاضلاب و ترکیب سناریوهای فوق، برای کاهش تقاضای آب و بهبود وضعیت آبخوان در نظر گرفته شد. بر اساس این سناریوها، پیش بینی ها برای یک دورة 23 ساله انجام و آثار آن بر روی منابع آب دشت بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که به‌کارگیری همزمان و ترکیبی راهبردهای مختلف مدیریت مصرف آب، بهتر از حالت استفاده منفرد از هر کدام از آن ها، باعث بهبود و احیای آبخوان می شود و برداشت آب از منابع مختلف را کاهش می دهد. شاخص اعتماد پذیری تامین آب در سناریوی مرکب، برای بخش های مختلف شرب شهری، روستایی، کشاورزی و صنعت به‌ترتیب 100، 100، 64.7، 74.6٪ برآورد شد. همچنین با اعمال این سناریو در میزان تراز آب زیرمینی در دشت مرند 16 متر کاهش افت خواهیم داشت و وضعیت آبخوان نیز با تغذیه سالانه 0.29 میلیون مترمکعب بهبود یافته و می تواند از تعادل نسبی بین برداشت و تغذیه آبخوان برخوردار باشد.