ارزیابی اثر کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای در منطقه میاندوآب

کم آبیاری یکی از راهکارهای اساسی بهینه سازی مصرف آب در اراضی فاریاب است. برای ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای در راستای کاهش مقدار آب مصرفی و نیز ارزیابی اثر کم آبیاری بر مراحل مختلف رشد، آزمایشی در سال های 1382 و 1383 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب روی رقم sc 704 با تراکم 70000 بوته در هکتار اجرا شد. این تحقیق در قالب طرح آماری کرت های خرد شده با طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. کرت های اصلی دور آبیاری در سه سطح شامل 100 میلی متر (دور آبیاری 11 روز)، 130 میلی متر (دور آبیاری 15 روز) و160 میلی متر (دور آبیاری 19 روز) تبخیر تجمعی از تشت کلاس a، و کرت های فرعی میزان های مختلف تامین نیاز آبی شامل 50، 75 و 100 درصد بود. نتایج این پژوهش نشان داد که اثر دور آبیاری (فاکتور اصلی) و نیاز آبی (فاکتور فرعی) در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری بر عملکرد دانه، فاصله زمانی ظهور گل تاجی تا گل ابریشمی (asi)، طول بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و درصد پوشش سبز داشت. اثر متقابل دور آبیاری و نیاز آبی فقط برای asi در سطح احتمال 5% معنی دار گردید. بیشترین عملکرد (7/10 تن در هکتار) در دور آبیاری 11 روز و نیاز آبی 100 درصد (39/11 تن در هکتار) به دست آمد. با توجه به این که کاهش عملکرد از دور آبیاری 11 روز به 15 روز بسیار کم است، پیشنهاد می شود که در منطقه مورد آزمایش، دور آبیاری 15 روز انتخاب شود. هم چنین با توجه به این که کاهش عملکرد و سایر صفات وابسته به عملکرد در نیاز آبی 75% نسبت به نیاز آبی100% ناچیز بوده، پیشنهاد می گردد به منظور صرفه جویی در مصرف آب آبیاری و به زیر کشت بردن مقدار بیشتری از اراضی با آب صرفه جویی شده، از 75% نیاز آبی برای آبیاری ذرت در منطقه استفاده گردد.