مقایسه عملکرد سامانه استنتاج فازی- عصبی و برنامه‌ریزی بیان ژن به‌منظور تخمین ضریب یکنواختی پخش آب در سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک

یکی از مهم ترین معیارهای ارزیابی عملکرد در طراحی سامانه های آبیاری تحت فشار و به‌خصوص سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک، شاخص یکنواختی پخش آب می باشد. در این تحقیق، عملکرد سامانه استنتاج فازی- عصبی و برنامه‌ریزی بیان ژن به‌منظور تخمین ضریب یکنواختی پخش آب در سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت در شرایط مختلف از نظر سرعت باد، آرایش آبپاش ها، دبی و نوع آبپاش ها مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. به همین منظور، یک سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با در نظر گرفتن آرایش های مختلف لوله ها و آبپاش ها طراحی و اجرا شد. تعداد 54 آزمایش مزرعه ای برای ارزیابی عملکرد یک سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت انجام شد. کمترین مقدار میانگین خطای مطلق برای روش های استنتاج فازی و بیان ژن به‌ترتیب برابر با 6.2 و 5.1 درصد و بیشترین مقادیر ضریب همبستگی برای روش های مذکور به‌ترتیب 0.77 و 0.72 به‌دست آمد. به طور کلی، اختلاف بین عملکرد دو روش برنامه‌ریزی بیان ژن و سامانه استنتاج فازی ناچیز بود و حساسیت‌سنجی مدل‌ها نشان داد، عامل دما و سرعت باد به‌ترتیب کمترین و بیشترین اثر را بر تغییرات ضریب یکنواختی پخش آب داشتند. همچنین بررسی مقادیر تخمین‌یافته ضریب یکنواختی پخش آب نشان داد، مدل های هوشمند به خوبی توانسته اند اثر عواملی همچون سرعت باد و فواصل آبپاش ها را بر کاهش مقدار یکنواختی پخش آب شبیه‌سازی کنند.