تحلیل روند تغییرات آبدهی رودخانه‌های استان همدان

تحلیل و بررسی روند تغییرات دبی رودخانه‌ها در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، روند تغییرات دبی آب رودخانه‌های استان همدان در سه مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از آزمون ناپارامتری، آزمون من کندال پس از حذف اثر کلیه ضرایب خودهمبستگی بررسی شد. بدین منظور، داده‌های دبی ماهانه 17 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری یکسان (92-1363) در نظر گرفته شد. برای بررسی شیب خط روند از برآوردگر شیب sen استفاده شد. همچنین با استفاده از آزمون پتیت سال وقوع تغییر ناگهانی در سری‌های زمانی دبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که در مقیاس سالانه، تمامی ایستگاه‌ها روند منفی داشته که نیمی از آنها در سطح 10 درصد معنی‌دار و شدیدترین روند منفی معنی‌دار متعلق به ایستگاه بوجین با آماره 3.28- =z بود. بیشترین شیب منفی خط روند در مقیاس سالانه متعلق به ایستگاه آران معادل 0.36 مترمکعب بر ثانیه در سال بود. در مقیاس ماهانه بیشترین تعداد ایستگاه با روند منفی معنی‌دار (در سطح 10 درصد) متعلق به ماه‌ فروردین بود. در حالت کلی روند تغییرات رواناب غالب رودخانه‌های استان در سطح معنی‌داری 10 درصد نزولی بودند. نتایج آزمون پتیت نشان داد که در اکثر ایستگاه‌ها و بین سال‌های 1374 تا 1378 تغییر ناگهانی در روند رواناب سالانه رخ داده است.