ارزیابی عملکرد شبکه‌های آبیاری و زهکشی با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی (Ahp) (مطالعه موردی؛ شرکت‌های بهره‌برداری زهره- جراحی و گتوند در استان خوزستان)

در پژوهش حاضر، شبکه‌های آبیاری و زهکشی تحت پوشش دو شرکت بهره‌برداری زهره- جراحی و گتوند با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی بررسی شدند. بدین منظور شبکه‌های رجایی، هندیجان، رامشیر، شهید همت شادگان، عقیلی، گتوند، دیمچه، ملاثانی، سلامات و میاناب انتخاب شدند. عوامل سازه‌ای، آبیاری، زهکشی، اقلیمی، اقتصادی، ارضی و فرهنگی- اجتماعی به عنوان معیارهای اصلی در نظر گرفته و اطلاعات مورد نیاز از شرکت‌های مذکور و به وسیله‌ی پرسش‌نامه‌های تنظیم شده گردآوری شدند. با استفاده از اطلاعات گردآوری شده و نرم‌افزار expert choice وزن نهایی معیارها، زیرمعیارها و گزینه تعیین گردید. نتایج نشان دادند که از بین معیارهای اصلی، دو عامل سازه‌ای و آبیاری به ترتیب با 37.5 و 30.7 درصد بیشترین وزن را به خود اختصاص داده‌اند. در بین زیرمعیارها وضعیت رسوب‌گذاری کانال‌ها (40.1%)، نیاز آبی محصول (30.5%)، وضعیت زهکشی (73.2%)، تبخیر و تعرق (70.6%)، قیمت واحد محصول (%65.7)، وضعیت تجهیز و نوسازی اراضی (31.1%) و تشکل‌های آب‌بران (69.8%) به ترتیب وابسته به معیارهای سازه‌ای، آبیاری، زهکشی، اقلیمی، اقتصادی، ارضی، فرهنگی و اجتماعی بیشترین وزن را دارند. از بین زیرمعیارهای بررسی شده صرف‌نظر از معیار آن‌ها، وضعیت زهکشی دارای بیشترین وزن نهایی است. همچنین در ارزیابی شبکه‌های مذکور مشخص شد که شبکه‌های تحت پوشش شرکت بهره‌برداری گتوند از شرایط مناسب‌تری برخوردار هستند.