>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی بر دبی رودخانه با استفاده از مدل Hec-Hms (مطالعه موردی: حوضه آبخیز لکشا نکارود)  
   
نویسنده ریاحی محمدرضا ,سلیمانی کریم ,موسوی رمضان ,بنی‌هاشمی معصومه
منبع پژوهش آب ايران - 1396 - دوره : 11 - شماره : 1 - صفحه:33 -43
چکیده    برآورد دقیق دبی جریان، نکته مهمی در برنامه‌ریزی و مدیریت بهینه منابع آب است. یکی از عوامل تاثیرگذار در تغییر روند رژیم جریان رودخانه‌ها، تغییر کاربری اراضی در سطح حوضه است. در این مطالعه برای بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه، از تصاویر سنجنده‌های tm لندست و liss iii ماهواره irs-1d مربوط به سال‌های 1984 و 2012 در محیط نرم‌افزارهای پیشرفته سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) و سنجش از دور (rs) استفاده شده است؛ به گونه‌ای که پس از اعمال تصحیح‌ها و آنالیزهای مختلف بازسازی و نمونه‌برداری تصادفی از واحدهای کاربری اراضی، طبقه‌بندی برای هر دو تصویر با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال انجام شد. با پردازش‌های مختلف، بهترین ترکیب باندی، باندهای 1، 4 و 7 تصویر tm با ضریب کاپای 0.86، ضریب کلی 92.75 و باندهای 2، 3 و 4 تصویر lissiii با ضریب کاپای 0.87، ضریب کلی 91.47 انتخاب شد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در این دوره 28 ساله، سطح جنگل‌های زیرحوضه لکشا به مقدار 1042 هکتار (79/4%) کاهش، 297 هکتار (34.33%) از اراضی بدون پوشش گیاهی و 745 هکتار (28.63%) از اراضی کشاورزی نیز افزایش یافته است. به این منظور پس از تهیه نقشه کاربری اراضی مربوط به سال‌های 1984 و 2012 و تلفیق با نقشه گروه‌های هیدرولوژیک خاک در محیط gis و تهیه cn حوضه و زیرحوضه‌ها، مدل هیدرولوژیک hec-hms با استفاده از روش نفوذ شماره منحنی و آبنمود واحد scs در سطح حوضه در مقابل داده‌های بارش- رواناب مشاهده‌ای، واسنجی و اعتباریابی شد. نتایج حاصل از واسنجی مدل پس از بهینه‌سازی پارمترهای شماره منحنی و زمان تاخیر حوضه نشان داد که تغییر کاربری اراضی در این فاصله زمانی، میزان دبی اوج و رواناب را در محل خروجی حوضه به ترتیب از 36.5 مترمکعب بر ثانیه و 78.4 میلیون مترمکعب در سال 1984 به 69.9 مترمکعب بر ثانیه و 119.55 میلیون مترمکعب در سال 2011 افزایش داده است.
کلیدواژه دبی ,کاربری اراضی ,واسنجی مدل ,Gis ,Hec-Hms
آدرس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری, دانشکده منابع طبیعی, ایران, دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری, دانشکده منابع طبیعی, گروه آبخیزداری, ایران, دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری, دانشکده منابع طبیعی, گروه آبخیزداری, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده حقوق و علوم اجتماعی, ایران
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved