بررسی و ارزیابی اولویت مولفه‌های منظر خیابان‌های شهری ‌ (مطالعه موردی: شهر همدان)

منظر شهری در واقع اولین سطح برخورد و ارتباط شهروندان با محیط شهری است که از آن طریق شهر را درک می‌کنند. ارتقای عوامل بصری و ادراکی منظر شهری زمانی می‌تواند تحقق یابد که اولویت سنجی مسایل شهری موجود، مبتنی بر نظریات شهروندان و استفاده کنندگان از فضاها باشد. ازآنجا که نظرات و آرای مختلفی در سطح شهر و پیرامون مسایل منظر شهری و اولویت‌های آن وجود دارد و اتخاذ تصمیمات نیز باید همگرا و در راستای پوشش همه جانبه اولویت‌ها باشد. این پژوهش با هدف کاربردی و در راستای ارتقای کیفی منظر فضاهای شهری در پی پاسخ دادن به این سوال است که: اولویت گزینه‌ها، معیارها و شاخص‌های موثر بر کیفیت منظر خیابان‌های شهری همدان از دیدگاه شهروندان و استفاده کنندگان از فضا به چه ترتیبی است؟ در این راستا در پژوهش حاظر سعی شده است با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه (anp) وبا به کارگیری نرم‌افزار super decisions در تجزیه و تحلیل داده‌ها به ارزیابی و رتبه‌بندی مولفه‌ها و گزینه‌ها پرداخته شود. نتایج نهایی تحقیق نشان می‌دهد میزان خوانش شهروندان از منظر خیابان‌های شهری تابع عوامل مهمی از قبیل تجارب، خاطره و ارزش‌های فرهنگی، اجتماعی و زیباشناختی محیط می‌باشد. بر این اساس طبق یافته‌های تحقیق بیشترین اولویت‌های خوانش مردم از لحاظ مکانی به ترتیب شامل، خیابان بوعلی سینا (246/0)، خیابان شریعتی (188/0)، خیابان اکباتان (180/0)، خیابان باباطاهر (160/0)، خیابان تختی (124/0) و در رتبه آخر خیابان شهدا با امتیاز نرمال شده (099/0) از نظر شهروندان می‌باشند. همچنین بالاترین اولویت منظر مکان‌های ذکر شده از دیدگاه شهروندان مربوط به شاخص‌های «حضور پذیری اقشار مختلف اجتماعی» در خیابان بوعلی سینا، «وحدت وروابط هماهنگ بین اجزا » در خیابان شریعتی، «خاطره ذهنی موثر وقوی» در خیابان اکباتان و «نمادها و نشانه‌های شهری» در خیابان باباطاهر می‌باشد.